Trzeba doprecyzować zasady działania kontrolerów biletów

Cóż ten wyrok oznacza dla pasażerów i służb kontrolerskich? Praktycznie nic, poza wzmocnieniem prawnej ochrony obywateli oraz zdjęciem bezwzględnej kary grzywny za sam fakt oddalenia się z miejsca kontroli. Samo uchylenie zakwestionowanego przepisu powoduje jednak niepotrzebne zamieszanie, pomimo, że w dalszym ciągu w mocy pozostają inne artykuły Prawa Przewozowego dot. kontroli biletów (art 33a i 87a Prawa, a w szczególności ustęp 7 i 8). W przypadku próby ucieczki kontrolerzy mają prawo postąpić zgodnie z regułami dotyczącymi tzw. zatrzymania obywatelskiego. W tej sytuacji zatrzymanie obywatelskie ma związek z wykroczeniem, jakim jest złamanie tych artykułów.

Kwestia jasnych, jednoznacznych zasad postępowania kontrolerów oraz praw i obowiązków kontrolowanych pasażerów wymaga doprecyzowania. Mam nadzieję, że nastąpi to jak najszybciej, bo taki stan zawieszenia może mocno utrudnić działania kontrolerów, powodować niepotrzebne scysje i nerwowe sytuacje w relacjach kontroler – pasażer. Należy dokładnie określić w jakich sytuacjach kontrolerzy mają prawo zatrzymać pasażera-gapowicza, bo co do tego, że takie prawo muszą posiadać nie mam wątpliwości.

Myślę również, że niejako równolegle z toczącymi się dywagacjami prawnymi i pracami legislacyjnymi powinniśmy w komunikacji miejskiej zacząć stosować sprawdzone wzorce zachodnie, które bardzo ograniczają możliwości jazdy „na gapę”, a co za tym idzie ograniczają konieczność tak drastycznego postępowania kontrolerów do sytuacji chuligańskich wybryków czy reakcji na agresję.

Warto więc rozważyć wprowadzenie zasady wsiadania pierwszymi drzwiami i okazywania lub skasowania biletu przy kierowcy. Na początek poza godzinami szczytu ,w święta i weekendy. Sprawa nie jest łatwa, obserwowałem próby wprowadzenia tej zasady w Wilnie, obowiązuje ona w KZK GOP na Śląsku, ale niestety tylko teoretycznie.

Ciekawe i raczej nietypową procedurę przyjęto w Londynie, gdy wsiądzie pasażer i nie okaże lub nie skasuje biletu, kierowca wyłącza silnik i czeka na reakcję gapowicza, który ma następująca alternatywę: musi skasować bilet albo opuścić pojazd. Już widzę ten wzrok pozostałych pasażerów świdrujący takiego delikwenta.

Widziałem kiedyś plakaty na drzwiach nowych paryskich tramwajów - „Kasując bilet dołożyłeś się do zakupu tego tramwaju”. Może więc warto pomyśleć o podobnych kampaniach społecznych w Polsce uświadamiających, że im więcej pasażerów skasuje bilet, tym więcej będzie pieniędzy a na poprawę standardów podróży. Celem podobnych akcji powinno być wywołanie braku społecznego przywalenia na jazdę na gapę. W Madrycie zagapiłem się kiedyś i nie skasowałem ponownie biletu dobowego (obowiązuje tam zasada kasowania biletu okresowego przy każdorazowym wejściu do pojazdu). Podszedł do mnie współpasażer i wskazał stanowczo i jednoznacznie na kasownik. U nas taka sytuacja byłoby nierealna.