Mazowsze i Warszawa zadeklarowały wspólną walkę ze smogiem

– Czyste powietrze to priorytet Warszawy. W sumie przeznaczyliśmy na to 300 mln zł. To przede wszystkim wymiana "kopciuchów", ale też ocieplanie budynków czy nasadzenia drzew – mówił w środę Rafał Trzaskowski podczas trzeciej już edycji kongresu organizowanego wspólnie przez samorząd województwa mazowieckiego, m.st. Warszawa, Mazowiecką Agencję Energetyczną i Zespół Doradców Gospodarczych TOR.

– Dziś podpisujemy bardzo ważną deklarację. Chcemy zaostrzyć uchwałę antysmogową. Co ważne, chcemy w stolicy, do końca 2023 r. całkowicie wyeliminować paliwa stałe z pieców grzewczych i kominków – zadeklarował.

Będzie mniej pyłów

– To nie jest tylko deklaracja, to konkretne działania – wtórowała mu Elżbieta Lanc, członkini zarządu województwa mazowieckiego. – Ze strony województwa dedykujemy 10 mln zł na rzecz wymiany pieców i działań edukacyjnych. Chcemy, żeby jak najwięcej środków europejskich z nadchodzącej perspektywy budżetowej trafiło na walkę ze smogiem. To działanie na wiele lat – zaznaczała.

Samorząd Mazowsza musi dopracować i wprowadzić nowy program ochrony powietrza dla stref w województwie mazowieckim do 15 czerwca 2020 r. Ten termin wynika m.in. z wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z lutego 2018 r., w którym orzeczono, że Polska, złamała prawo Unii Europejskiej, dopuszczając do nadmiernych wieloletnich przekroczeń stężeń pyłu zawieszonego PM10 w powietrzu, stanowiących zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi. Jeśli program nie ruszy, trzeba będzie płacić wysokie kary.

Ale na skutecznej walce ze smogiem zależy też Warszawie. Na zlecenie samorządu województwa w stolicy przeprowadzono analizę wprowadzenia zakazu spalania paliw stałych, co od pewnego czasu funkcjonuje w Krakowie. Według szacunków narażenie na negatywne konsekwencje spowodowane przez unoszące się pyły PM 2,5 okazałyby się marginalne.

W efekcie stolica, jak wynika z deklaracji prezydenta Warszawy, stopniowo pozbędzie się węgla. Trzaskowski nie podał szczegółów, ale najpewniej odbędzie się to na wzór krakowski, za pomocą zachęt i dofinansowania wymiany pieców (co już trwa) i późniejszych kontroli.

Auta też są ważne

Warto pamiętać, że smog ma dwojakie źródła. Ponadnormatywne stężenia pyłu zawieszonego PM10, pyłu zawieszonego PM2,5 i benzo(a)pirenu na Mazowszu są spowodowane głównie indywidualnym ogrzewaniem budynków. Z kolei przekroczenia dwutlenku azotu w aglomeracji warszawskiej są powodowane głównie przez emisję liniową związaną z ruchem pojazdów.

– Mówiłem o tym na kongresie przed rokiem, ale wciąż muszę powtarzać: Polska stoi otworem przed starymi dieslami. Ludzie je kupują, żeby w ogóle mieć szanse gdzieś dojechać. Odbudowywanie połączeń kolejowych trwa, nie da się tego zrobić z dnia na dzień. Szybciej można to zrobić na drodze, ale odbudowywanie połączeń autobusowych na podstawie napisanej na kolanie ustawy kuleje – zaznaczał  Adrian Furgalski, wiceprezes Zespołu Doradców Gospodarczych TOR.

– Dyskusja, którą trzeba podjąć natychmiast, to ta o strefach czystego transportu. Sejm dał prawo samorządom do podniesienia opłat za parkowanie i skutecznego ścigania tych, którzy nie płaca i nas okradają, ale przepisy dotyczące stref czystego transportu są martwe – dodał.