Wrocław. Półwiecze wagonów 102Na

Kremowo-błękitny tramwaj o numerze 2069 obchodzi w tym roku półwiecze swojego istnienia. Te wyjątkowe urodziny Klub Sympatyków Transportu Miejskiego chce hucznie uczcić. Nocne przejazdy tramwajami cieszą się niesłabnącą popularnością nie tylko wśród miłośników komunikacji. Przyciągają także mieszkańców i turystów. Tak będzie również w najbliższą sobotę. – Wydarzenie organizujemy razem z MPK Wrocław. Przewoźnik udostępni swój dwukierunkowy przegubowiec o numerze G-089. To pojazd gospodarczy, dlatego będzie tylko pozował do zdjęć. My zapraszamy wszystkich chętnych na przejażdżkę na pokład naszego zabytkowego pojazdu – zachęca prezes stowarzyszenia Krzysztof Kołodziejczyk.

Chluba Klubu

Wagon typu 102Na o numerze 2069 został wyprodukowany w 1972 r. w Chorzowskiej Wytwórni Konstrukcji Stalowych (Konstal Chorzów). To jeden ze 103 egzemplarzy tramwajów z rodziny 102N, które w latach 1969-73 trafiły do Wrocławia. Był to pierwszy w Polce typ przegubowego wagonu tramwajowego. Określano go jako wielkopojemny, bo był w stanie przewieźć aż 185 osób, w tym 32 na miejscach siedzących. – W latach 70. był to dla Wrocławia powiew technicznej nowości. Wagon błyskawicznie się rozpędzał i znakomicie hamował. Drzwi były sterowane przez motorniczego elektrycznie, a pasażerowie mogli siedzieć na miękkich siedzeniach – mówi Tomasz Sielicki, historyk transportu. Nie każdy pamięta, że tramwaje te były też nieco szersze od starszych. – W związku z tym torowiska trzeba było rozsunąć, aby wagony nie haczyły o siebie. Ten proces przeprowadzono w większości w latach 70. – dodaje Sielicki.

Przegubowce z rodziny 102 obsługiwały linie we Wrocławiu do 2009 r. Wagon o numerze 2069, będący własnością Klubu Sympatyków Transportu Miejskiego, został wpisany do rejestru zabytków, a w latach 2014-18 przeszedł gruntowną renowację. Podczas prac przywrócono pojazdowi pierwotny wygląd z 1972 r. Dzięki temu teraz możemy świętować jego półwiecze.

Challenger na torach

Również 50 lat kończy inny zachowany wagon 102Na. Ten drugi należy do MPK Wrocław i służy jako pojazd gospodarczy, głównie do holowania lub przetaczania tramwajów oraz wózków na terenie zajezdni. Wagon o numerze G-089 jest wyjątkowy. – Z czterech przegubowców wrocławskie MPK stworzyło w 1996 r. dwa dwukierunkowe tramwaje, które miały służyć do wahadłowej obsługi tras podczas remontów. – Właśnie z tego powodu pracownicy zajezdni Borek nazwali ten typ tramwaju mianem Challenger, tak jak słynny wahadłowiec – opowiada Sielicki. Dziś tramwaje dwukierunkowe nikogo nie dziwią. Linie 31 i 32 są przecież obsługiwane przez wagony 19T, które nie potrzebują pętli, aby zawrócić. Wówczas było to jednak niespotykane rozwiązanie. – Co ciekawe, pierwsza po powodzi w 1997 r. reaktywowana linia 71 w relacji Klecina – Hotel Wrocław obsługiwana była właśnie przez wóz G-089 – dodaje Sielicki.

Pięćdziesięciolecie obu tramwajów Klub Sympatyków Transportu Miejskiego postanowił uczcić wraz z Miejskim Przedsiębiorstwem Komunikacyjnym. W najbliższą sobotę (30 lipca) pojazdy wyjadą w nocną podróż ulicami swojego miasta. Impreza startuje o godzinie 22.30 na pl. Teatralnym (przystanek muzealny „Opera”). Tam przez pół godziny oba przegubowce będzie można sfotografować. O godzinie 23.00 ruszą w trasę przez cały Wrocław. – Po drodze zaplanowano kilka fotostopów. To gratka dla miłośników-fotografów – mówi Krzysztof Kołodziejczyk. Przejazd potrwa około 4 godzin. Koniec planuje się na godzinę 3.00. Udział w wydarzeniu jest bezpłatny.

Dwie generacje jelczańskich autobusów

Z kolei w niedzielę (31 lipca) na autobusową linię turystyczną A wyjadą dwa autobusy, dzięki czemu będzie ona obsługiwana dwa razy częściej. Na linii pojawią się dwa pojazdy marki Jelcz przedstawiające dwie skrajne epoki. Jelcz M121MB (wśród miłośników otrzymał przydomek „gniot”) to najnowszy zabytek, bo pochodzi z 1996 r. Należy do pierwszej generacji autobusów częściowo niskopodłogowych wyprodukowanych w Polsce. Wówczas określano je jako niskowejściowe, bo niska podłoga znajdowała się w pierwszych i drugich drzwiach. Na owe czasy była to dość nowoczesna konstrukcja. Z dzisiejszej perspektywy pojazd nabiera już cech zabytku. – To atrakcja nie tylko dla miłośników. Każdy może powspominać, jak kiedyś podróżowało się po Wrocławiu – mówi Krzysztof Kołodziejczyk.

Dodatkowo na trasę wyjedzie należący do Centrum Historii Zajezdnia Jelcz 043. – To wersja podmiejska popularnego ogórka, symbolu rewolucji motoryzacyjnej w Polsce lat 60. Pamiętajmy, że to nasz miejscowy produkt, dzieło podwrocławskiej fabryki – Jelczańskich Zakładów Samochodowych, podobnie jak wspomniany Jelcz M121MB – zaznacza historyk Tomasz Sielicki. Na turystycznej linii A poznamy w najbliższą niedzielę początkową i końcową fazę rozwoju tej fabryki.

Odjazdy z przystanku muzealnego na pl. Teatralnym w kierunku Centrum Historii Zajezdnia będą miały miejsce o godzinie 11:15, 12:15, 12:45, 13:45, 14:15, 15:15, 15:45, 16:45, 17:15, 18:15. Autobusy na linii turystycznej A wykonują ósemkę: z pl. Teatralnego jadą przez ul. Powstańców Śląskich i ul. Kruczą do Centrum Historii Zajezdnia przy ul. Grabiszyńskiej, następnie wracają przez pl. Legionów w kierunku pl. Teatralnego, skąd jadą przez ul. Szewską, most Uniwersytecki, ul. Sienkiewicza, most Pokoju i ul. Na Grobli do Hydropolis, po czym przez ul. Na Niskich Łąkach i ul. Traugutta dojeżdżają z powrotem na pl. Teatralny.

Na Wrocławskich Liniach Turystycznych obowiązuje taryfa miejska. Bilety można także kupić u konduktorów.