Szerząca się pandemia koronawirusa zdeterminowała część świata do ograniczania jego oddziaływania na ludność. Między innymi w Polsce wprowadzono nieoficjalną kwarantannę oraz ograniczono możliwość korzystania z ogólnodostępnych przestrzeni. Oto przegląd działań na polu transportu w Częstochowie.
Wirus typu Sars-CoV-2 rozprzestrzenia się głównie drogą kropelkową, co oznacza zagrożenie przenoszenia się go pomiędzy osobami skupionymi ciasno w jednej kubaturze. Dla bezpieczeństwa zakładać należy także, że jego patogeny z uwagi na możliwość przetrwania nawet do trzech godzin poza organizmem ludzkim mogą znajdować się na powierzchniach dotykanych przez nosicieli i osoby zakażone. Dotyczy to więc klamek, przycisków, poręczy, itp.
Globalnie więc nakazano zamknięcie lokali gastronomicznych i rozrywkowych, obiekty użyteczności publicznej zaś ograniczyły dostępność. Pozostały więc miejsca, które funkcjonować muszą bądź siłą rzeczy wiele osób z nich musi korzystać – to jeden z podstawowych warunków funkcjonowania miast, czyli szeroko pojęta komunikacja.
Ulice i przyciski dla pieszych
Przegląd zaczynamy od podstawowego środka komunikowania się, czyli po prostu dróg. Częstochowa jest gęsto wyposażona w skrzyżowania o ruchu kierowanym sygnalizacją świetlną oraz same przejścia również w takową instalację wyposażone. Przytłaczająca większość z nich została oparta na systemach wzbudzania przez pieszych, a odbywa się to ręcznie poprzez użycie przycisku lub kasety dotykowej. Jest to więc pewniak, jeśli chodzi o transfer patogenów.
W tej sytuacji Miejski Zarząd Dróg i Transportu w Częstochowie zdecydował o dezaktywowaniu wszystkich układów wzbudzania sygnalizacji przez pieszych, przełączając systemy na działanie stałoczasowe. Z uwagi na fakt, że nie wszyscy czytają lokalne serwisy informacyjne, dla pewności wszystkie przyciski i kasetony owinięto czarnym streczem.
Komunikacja miejska
Systemowy komunikacyjny krwiobieg miasta realizowany jest przez środki komunikacji miejskiej. Autobusy i tramwaje to przemieszczające się zamknięte kubatury, w których może dojść do transferu wirusa drogą kropelkową oraz poprzez dotyk zarówno poręczy, jak i powszechnych już w XXI wieku przycisków do otwierania drzwi.
Tutaj operator komunikacji miejskiej zdecydował o przełączeniu trybu pracy wszystkich pojazdów na centralne otwieranie drzwi przez kierujących pojazdem. Otwierane są obligatoryjnie wszystkie drzwi na wszystkich przystankach, bo oprócz ustrzeżenia pasażerów przed kontaktem z przyciskami przewoźnik chce osiągnąć dodatkowy cel w postaci systematycznego przewietrzania wnętrz. Poręcze pojazdów są traktowane odkażaczami każdorazowo po zakończeniu służby.
Ponadto, w celu ochrony kierujących, we wszystkich pojazdach wydzielono strefy ochronne, do których pasażerowie nie mają dostępu. Zagrodzono tym samym przejścia na wysokości przedniej osi (w tramwajach na wysokości pierwszego wózka), pierwsze drzwi są stale zamknięte, a sprzedaż biletów przez kierujących wstrzymana.
Zamknięcie szkół skutkujące brakiem potoków pasażerów szkolnych nie ma wpływu na funkcjonowanie komunikacji. MZDiT utrzymał rozkłady jazdy obowiązujące poza wakacjami. Ma to na celu zapewnienie w miarę normalnych warunków życia pozostałym mieszkańcom oraz zmniejszenie liczby pasażerów w pojazdach – gdyby jeździły rzadziej, to kumulowałoby się ich więcej. Od 20 marca zawieszono jedynie funkcjonowanie weekendowych autobusów nocnych na liniach od 81 do 84.
Kierowcy samochodów mogą z tytułu pandemii parkować za darmo – o czym dalej. Nie wiadomo jednak nic o zawieszeniu kontroli biletów. Z drugiej jednak strony można wątpić, aby zatrudnieni na umowę-zlecenie rewizorzy pracujący dla MPK chcieli się narażać na działanie patogenu.
Transport indywidualny
W części polskich miast prym zaczyna wieść niebezpieczna w normalnych okolicznościach filozofia, jakoby transport indywidualny miałby być bezpieczniejszy od zbiorowego. Rzecz jasna w warunkach epidemii może to być myślenie uzasadnione, bo pamiętać należy, że nie istnieje jedno uniwersalne rozwiązanie na wszystkie okoliczności.
Miejski Zarząd Dróg i Transportu w Częstochowie zdecydował o udostępnieniu miejsc postojowych w Strefie Ograniczonego Postoju nieodpłatnie. Jako jednak, że nie może sam zdecydować o zmianie w taryfie opłat (to kompetencja rady miasta), to zawiesił kontrolę biletów parkingowych oraz unieruchomił wszystkie biletomaty – skutek jest więc ten sam. Nie ustaliliśmy jednak, czy płatności zdalne również są zawieszone. Celem jest dalsze rozrzedzenie liczby pasażerów komunikacji miejskiej poprzez wypchnięcie ich do samochodów. Nie wiadomo jednak, jak brak wymuszonej rotacji pojazdów wpłynie na poprawę ich mobilności.
Tablice świetlne
Informacje o wirusie oraz środkach zaradczych przekazywane są dziś za pośrednictwem komercyjnych mediów działających fizycznie lub w Internecie. Nie ma więc gwarancji, że trafiają do absolutnie wszystkich obywateli. Potrzeba więc medium dostępnego w przestrzeni publicznej. Megafonów z czasów zimnej wojny już dawno nie ma.
Będące w dyspozycji miasta tablice świetlne (ITS oraz SDIP) pracują bez zmian. Te z małego ITS prezentują temperaturę i ograniczenie prędkości. Tu jednak należy mieć na uwadze ograniczoną ich funkcjonalność z uwagi na rozdzielczość wyświetlaczy. Z kolei wciąż testowane (!) tablice Systemu Dynamicznej Informacji Pasażerskiej, choć zostały w zamyśle przewidziane do awaryjnego prezentowania informacji w sytuacjach zagrożenia (no to chyba taka jest?), to dalej pokazują papierowy rozkład jazdy i uwagę o teście.
Dotąd wydział kultury magistratu wywieszał w centrum miasta banery o czołowych wydarzeniach kulturalnych. Czy nie jest to więc równie dobre medium do prezentowania podstawowych zaleceń? Przynajmniej teraz nic nie szpeci przestrzeni publicznej.
Podanie adresu e-mail oraz wciśnięcie ‘OK’ jest równoznaczne z wyrażeniem zgody na:
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa na podany adres e-mail newsletterów zawierających informacje branżowe, marketingowe oraz handlowe.
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa (dalej: TOR), na podany adres e-mail informacji handlowych pochodzących od innych niż TOR podmiotów.
Podanie adresu email oraz wyrażenie zgody jest całkowicie dobrowolne. Podającemu przysługuje prawo do wglądu w swoje dane osobowe przetwarzane przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa oraz ich poprawiania.