Odpowiedzią na problemy wykluczenia transportowego i białych plam komunikacyjnych ma być Fundusz Rozwoju Przewozów Autobusowych o charakterze użyteczności publicznej. Środki, według założeń, mają być rozdzielane na poszczególne województwa. Założono dopłaty w wysokości do 0,80 zł do jednego wozokilometra, przy czym – zgodnie z deklaracją Rządu – w pierwszym okresie mają one być wyższe i wynieść do 1,00 zł.
Na stronach rządowych pojawiła się zapowiedź projektu ustawy o funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej. Jak wskazuje ustawodawca, od czasu wejścia w życie ustawy o publicznym transporcie zbiorowym samorządy generalnie nie podjęły się jego organizowania, a jako przyczynę wskazywały brak środków. Kolejne projekty zmian w ustawie (ostatnio prezentowany był dziesiąty) tego problemu nie rozwiązywały. Biorąc pod uwagę fakt, że komercyjni przewoźnicy obsługują tylko najbardziej rentowne trasy, powstało sporo białych transportowych.
Nowa ustawa o Funduszu ma stworzyć warunki i zasady finansowania przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej. Odpowiedzią na problem wykluczenia transportowego ma być Fundusz rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej, który będzie utworzony w Banku Gospodarstwa Krajowego. Jak wyjaśnia ustawodawca, środki Funduszu będą przeznaczone na dofinansowanie zadań własnych organizatorów w zakresie przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej. Dofinansowanie będzie przyznawane w formie dopłaty do kwoty deficytu pojedynczej linii o charakterze użyteczności publicznej.
Jak będzie działał Fundusz? Minister, w oparciu o odpowiednie rozporządzenie, będzie co roku dokonywał podziału środków zgromadzonych na rachunku bankowym Funduszu. Następnie wojewoda będzie zamieszczał informacje o maksymalnej kwocie dopłaty do jednego wozokilometra przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej przewidzianej dla danego województwa. Jak informuje ustawodawca, „kwota dofinansowania będzie wynikała z podziału środków zaplanowanych na dofinansowanie przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej w danym województwie przez liczbę wozokilometrów określonych w planie transportowym danego województwa”, a środki zostaną przekazane po podpisaniu umowy pomiędzy wojewodą a organizatorem. O przyznaniu środków będzie decydować kolejność wpłynięcia wniosków.
Zakłada się, że dopłata zostanie ustalona w kwocie nie wyższej niż 80 gr do jednego wozokilometra (choć dzisiaj
minister Andrzej Adamczyk zadeklarował, że kwota ta wyniesie 1 zł – okazuje się jednak, z informacji przekazanych przez Kancelarię Premiera, że wyższa kwota będzie dostępna „w okresie początkowym”). Organizator będzie musiał finansować część usługi ze środków własnych na poziomie co najmniej 30% (minister wskazał możliwość obniżenia tego progu w toku konsultacji). Jak podaje ustawodawca, maksymalny limit wydatków budżetu państwa przeznaczonych na dofinansowanie Funduszu wynosić będzie 0,8 mld zł. Dodatkowo zaproponowano wydatki z budżetu państwa na dofinansowanie zadań wynikających z ustawy dla wojewodów i ministra właściwego do spraw transportu.