Podróż transportem zbiorowym, poza samym faktem podjęcia decyzji o wyborze pociągu, autobusu lub tramwaju zamiast np. prywatnego auta, wiąże się z koniecznością zakupu biletu. Jeszcze kilka lat temu naturalne było, że potrzebując biletu udajemy się do kiosku lub kupujemy go bezpośrednio u kierującego pojazdem. Jednak to się zmienia.
Rozwój inteligentnych systemów transportowych i idea smart ticketing rewolucjonizują sposób w jaki przewoźnicy i organizatorzy transportu dystrybuują bilety. Dziś mało kto kupuje bilet u kierowcy, a coraz większą popularnością cieszą się biletomaty czy dedykowane aplikacje biletowe.
Bilet w karcie miejskiej
Karta z nadrukowanym imieniem i nazwiskiem posiadacza umożliwiająca zakodowanie biletu okresowego, zwana potocznie „kartą miejską”, to już w dużej mierze standard w transporcie zbiorowym w Polsce. Dzięki karcie, posiadacz np. biletu miesięcznego nie musi okazywać dokumentu potwierdzającego tożsamość podczas kontroli biletowej.
Możliwości kart miejskich są bardzo szerokie i wciąż jeszcze w pełni nie wykorzystane. Karty pozwalają na zakodowanie szeregu różnych usług poza usługami związanymi z transportem zbiorowym. Śląska Karta Usług Publicznych umożliwia kodowanie biletów do instytucji kultury (teatry, kina, muzea), na imprezy sportowe, a także opłacenie parkingu. Parkowanie jest też możliwe z wykorzystaniem Małopolskiej Karty Aglomeracyjnej. Warszawska Karta Miejska nie pozwala co prawda na kodowanie dodatkowych usług, natomiast sam bilet ZTM można zgodnie z podpisanym porozumieniem kodować na karcie kibica Legii Warszawa czy na legitymacjach studenckich.
Na karcie Poznańskiej Elektronicznej Karcie Aglomeracyjnej (PEKA), poza biletami okresowymi, znajduje się też tPortmonetka, z której opłacane są przejazdy jednorazowe – płaci się za przejechane przystanki (według taryfy degresywnej), a nie czas spędzony w pojeździe.
Przewoźnicy kolejowi poza uruchamianiem własnych kart (np. Karta Mazowiecka, REGIOkarta) nawiązują również współpracę z miejskimi organizatorami transportu. Przejazd Kolejami Mazowieckimi i Warszawską Koleją Dojazdową możliwy jest z wykorzystaniem Warszawskiej Karty Miejskiej. Łódzką Koleją Aglomeracyjną można podróżować posiadając Wspólną Kartę Aglomeracyjną, a Kolejami Małopolskimi z Małopolską Kartą Aglomeracyjną. Koleje Śląskie prowadzą zaś obecnie rozmowy w sprawie przyłączenia się do systemu Śląskiej Karty Usług Publicznych.
Bilet w aplikacji
Rynek aplikacji do sprzedaży biletów w transporcie zbiorowym zdominowany jest przez cztery podmioty: CallPay, moBILET, mPay i SkyCash. Zakup biletu w przynajmniej jednej z tych aplikacji możliwy jest u 26 spośród 29 jednostek ankietowanych przez autorów
raportu „Dystrybucja biletów w transporcie publicznym – nowoczesne rozwiązania”. Zdecydowanym liderem jest tu SkyCash umożliwiający zakup biletów 19 podmiotów.
Pozostałe aplikacje wykorzystywane są sporadycznie (Unibank, GoPay, zBiletem.pl) lub stanowią dedykowane rozwiązanie dla konkretnego przewoźnika (IC mobile Navigator – aplikacja PKP Intercity, która poza zakupem biletu pozwala też na wygenerowanie faktury lub dokonania zwrotu biletu).
45 proc. badanych podmiotów współpracuje w zakresie dystrybucji biletów z co najmniej dwoma operatorami biletowych aplikacji mobilnych. 34,5 proc. współpracuje z co najmniej trzema operatorami.
Bilet przez internet
Rynek sprzedaży biletów przez internet od kilku już lat rośnie w tempie co najmniej dwucyfrowym. Sprzedaż biletów na wydarzenia sportowe i kulturalne ma wzrosnąć w tym roku o ok. 20 proc. (wg danych serwisu ebilet.pl). Wzrosty notowane przez branżę transportową są jednak dużo większe. W 2015 r. 29 proc. biletów na pociągi PKP Intercity kupionych zostało online. Oznacza to 125-cioprocentowy wzrost rok do roku. I to pomimo szeroko komentowanych w mediach informacji o problemach z funkcjonowaniem systemu sprzedaży PKP IC. W roku 2016 proporcje te mają zmienić się jeszcze bardziej na korzyść Internetu. Nic więc dziwnego, że prawie wszystkie ankietowane przez nas podmioty umożliwiają zakup biletu lub doładowanie karty miejskiej za pośrednictwem strony internetowej.
Aczkolwiek, jak wskazują m.in. dane warszawskiego ZTM ładownie kart miejskich online cieszy się mniejszą popularnością niż zakup biletów kolejowych tą samą drogą. Głównie jest to spowodowane szerokim dostępem do biletomatów oraz innych form ich wygodnego doładowania.
Szacowany wzrost sprzedaży biletów online (z naciskiem na sprzedaż biletów kolejowych) ma związek przede wszystkim ze zmianami pokoleniowymi wśród pasażerów w transporcie zbiorowym. Jak pokazują statystyki, większość osób robiących zakupy przez Internet to bowiem ludzie pomiędzy 18 a 45 rokiem życia.
Biletomaty
Biletomaty działające w Polsce liczone są już w tysiącach urządzeń. Gama możliwości związanych z biletomatami jest ogromna: urządzenia stacjonarne na przystankach i stacjach kolejowych, urządzenia mobilne na pokładach pojazdów, biletomaty na gotówkę, kartę, z opcją doładowywania kart miejskich… Producenci są w stanie elastycznie odpowiedzieć na zapotrzebowanie ze strony zamawiających. Nic więc dziwnego, że zaledwie trzy z ankietowanych przez przygotowujących wspomniany wcześniej raport podmiotów nie umożliwiają jeszcze podróżnym zakupu biletów w biletomacie, ale i one deklarują chęć pozyskania takich urządzeń w przyszłości.
Coraz większą popularność zdobywają też biletomaty z funkcją infokiosku (lub jak twierdzą niektórzy kioski informacyjne z funkcją biletomatu). Poza zakupem biletu czy doładowaniem karty umożliwiają one także zapoznanie się z całą ofertą transportową lub np. zaplanowanie trasy przejazdu. Możliwe jest także zainstalowanie w urządzeniu informatora turystycznego w kilku językach.
Biletomat pozwala – w przeciwieństwie do kiosku czy tradycyjnej kasy – na zakup biletu właściwe przez całą dobę, również w niedziele i święta. 90 proc. badanych podmiotów wykorzystuje biletomaty do dystrybucji biletów. 54 proc. spośród nich współpracuje w tym zakresie z więcej niż jednym dostawcą urządzeń.
Zapisz się do newslettera:
