Elektrykiem nie tylko do pracy

Jeśli chcemy skorzystać z uroków roweru elektrycznego, jednocześnie nie kupując go na własność, możemy to zrobić w coraz większej liczbie miast w Polsce. Dzieje się tak, ponieważ rowery ze wspomaganiem elektrycznym pojawiają się w systemach roweru miejskiego. Takie rozwiązanie spotkamy już chociażby w Warszawie, Poznaniu czy Wrocławiu. Oczywiście, ich wypożyczenie jest droższe od wypożyczenia standardowego roweru, lecz nie są to duże różnice. W Poznaniu jest to złotówka na korzyść klasycznych jednośladów. Niestety, zdarzają się też sytuacje, kiedy technologia zawodzi. Z taką sytuacją mieliśmy do czynienia w Gdańsku, gdzie niewypałem okazał się system roweru metropolitalnego Mevo. W całym projekcie większość rowerów była właśnie rowerami elektrycznymi. Mevo działało przez kilka miesięcy, po czym Zarząd Obszaru Metropolitalnego Gdańska, Gdyni i Sopotu zerwał umowę z wykonawcą całego systemu. Kluczowe dla niepowodzenia było niedopracowanie aplikacji, błędy oprogramowania, a także niedostarczenie wszystkich rowerów na czas. Aktualnie, Metropolia rozpisała ponowny przetarg na wykonanie całego systemu. Porażka z Pomorza nie przeszkodziła innym miastom w rozwoju systemów roweru miejskiego, czego dowodem są najnowsze informacje o chęci rozpisania przetargu na system roweru regionalnego przez Metropolię Górnośląską.

– W ostatnich dwóch, trzech latach obserwujemy w Poznaniu znaczący wzrost ruchu rowerowego. Mamy w tej chwili najwyższy z dużych polskich miast zmierzony udział ruchu rowerowego (8,4% wszystkich podróży w mieście odbywa się na rowerze - dane z aktualizacji Kompleksowych Badań Ruchu z 2019 r.). Z danych z liczników mierzących ruch rowerowy widzimy też kolejny wzrost, w czasie pandemii. Po Poznaniu jeździ kilkadziesiąt rowerów cargo, w zdecydowanej większości prywatnych. Większość z nich pojawiła się w ostatnich trzech latach.
Poznański Rower Miejski jest oparty na nieelektrycznych rowerach 3G i 4G. Jest w nim dostępnych ok. 10 rowerów elektrycznych - to zbyt mała liczba, by na jej podstawie wyciągać wnioski – odpowiada Andrzej Janowski ze stowarzyszenia Rowerowy Poznań pytany o to, jak wygląda ta kwestia na ulicach Poznania.

Jednocześnie zaznacza też, że ciągle większość rowerów elektrycznych, a także elektryków cargo, jest w prywatnych rękach, a ludzie wykorzystują go na różne sposoby, od zakupów, po odbiór dzieci ze szkoły. Janowski stwierdza jednak, że rowery cargo nie sprawdzają się w systemach wypożyczalni rowerów publicznych, ponieważ są wykorzystywane niezgodnie z przeznaczeniem, jak np. przewożenie czwórki znajomych po imprezie.

Elektryczne dostawy

Zalety roweru elektrycznego coraz częściej są także doceniane przez firmy przewozowe. Wiąże się to z coraz powszechniejszym zakazem wjazdu do centrum samochodów, które nie spełniają norm środowiskowych. W Europie Zachodniej, a także w Ameryce Północnej firmy kurierskie zaczynają na coraz większą skalę używać rowerów cargo ze wspomaganiem elektrycznym do dostaw realizowanych na tzw. “ostatniej mili”.
Firmy kurierskie tworzą lokalne centra dystrybucji, gdzie trafiające przesyłki są przepakowywane na rowery, by dostarczyć je do finalnych adresatów. Takie rozwiązania stosuje się już w Holandii, Francji, Niemczech czy Kanadzie. W Stanach Zjednoczonych rozpoczęły się testy takich rowerów, prowadzone przez UPS, Amazona i DHL. Jako główny powód podaje się redukcję emisji CO2, a także oszczędności finansowe, jakie towarzyszą temu działaniu. Jest to także szybszy sposób na dostarczanie przesyłek w gęsto zabudowanych centrach miast. Drugą stroną medalu jest fakt, że taki sposób jest ekonomicznie opłacalny tylko na kilku ostatnich kilometrach. Dlatego, że rozbudowa i rozszerzenie go poza centra miast wiązałoby się z koniecznością stworzenia wielu małych centrów logistycznych.

– Polskie miasta nie mają zbyt wielu doświadczeń w tym zakresie, możemy się oprzeć na doświadczeniach miast Zachodu. Te same firmy kurierskie, które w miastach Zachodu z powodzeniem realizują dostawy ostatniej mili rowerami cargo, w Polsce wykorzystują do tego samochody dostawcze. Dlaczego to robią? Dopóki samochodem dostawczym można bez przeszkód wjechać i zaparkować niemal wszędzie i bez żadnych konsekwencji, a układ ulic nie utrudnia przejazdu samochodem w poprzek dzielnic - firmy kurierskie nie mają bodźców do realizacji dostaw ostatniej mili rowerami cargo. Potrzebne są zmiany w organizacji ruchu, które będą premiować rower i i zniechęcać do wjazdu samochodami, np. “rozcinanie ulic” na przeciwbieżne do siebie ulice jednokierunkowe, z dopuszczeniem dwukierunkowego ruchu rowerowego, wprowadzenie “układu kieszeniowego”, który uniemożliwia przejazd samochodem do sąsiedniego kwartału. Wyrzuca to tranzyt poza takie kwartały, znacząco uspokaja ruch, tworzy warunki do bezpiecznego poruszania się rowerem bez budowy wydzielonej infrastruktury. Ciekawe rozwiązania w tym zakresie można podpatrzeć w Krakowie. Jest to też miasto, które przygotowało plan rozmieszczenia punktów przeładunkowych z samochodów dostawczych na rowery cargo – odpowiada Janowski, pytany o przyczyny coraz większej popularności rowerów cargo na zachodzie.

Jaskółka zmian

W Polsce też możemy zaobserwować zmieniające się podejście do wykorzystania jednośladów elektrycznych przez firmy kurierskie. Palmę pierwszeństwa dzierży firma DPD, która testuje elektryczne rowery cargo w ilości kilkunastu sztuk, o czym informuje nas Rafał Nawłoka, prezes zarządu DPD Polska.

– W czasie pandemii koronawirusa i wynikających z niej ograniczeń wzrosło zainteresowanie zakupami w sieci. Wiąże się to z koniecznością usprawnienia procesów logistycznych na tak zwanej ostatniej mili, zwłaszcza w gęsto zaludnionych, zatłoczonych obszarach miejskich. DPD Polska rozwija więc i testuje rozwiązania, które usprawnią obsługę paczek i podniosą komfort życia lokalnych społeczności – odpowiada Nawłoka, pytany o przyczyny wykorzystania rowerów cargo przez jego firmę.

Podsumowując można powiedzieć, że rower elektryczny jest coraz bardziej popularny wśród społeczeństwa, a branża transportowa docenia jego zalety jeśli chodzi o dostarczanie przesyłek w ścisłych centrach miast. Trend popularny w Europie Zachodniej widać także w Polsce, gdzie zaczynają z niego korzystać pierwsze firmy kurierskie.

A już w drugi weekend września, odbędzie się w Poznaniu VII Ogólnopolski Zlot Rowerów Cargo. Więcej informacji pod tym linkiem