Czarne skrzynki Inspiro dokładniejsze niż w samolocie

Pociągi Inspiro, dostarczone przez konsorcjum firm Siemens i Newag, wyposażone są w niezwykle dokładne czarne skrzynki. W sumie w składzie rejestrowanych jest ponad pół tysiąca różnych parametrów związanych z pracą pociągu. – Zbierane informacje dotyczą parametrów prowadzenia pociągu, sytuacji ruchowej (sygnały z centrum sterowania) oraz pracy zespołów pociągu, m.in. parametry trakcyjne, poziomy ciśnień, a także sygnały sterowania pojazdem oraz dane diagnostyczne – wyjaśnia Maciej Tomaszewski z biura prasowego Siemensa.

Co jest rejestrowane

W składach znajdują się m.in. rejestratory ATM. – Zbierają one powyżej 400 parametrów takich jak np. otwarcie pętli drzwiowej, napięcie w trzeciej szynie, prąd na falownikach, prędkość, naciśnięcie czuwaka, uruchomienie syreny itp. – podaje Maciej Tomaszewski. W ciągu jednego dnia urządzenie ATM rejestruje ok. 1 GB danych. W praktyce zapisy ze skrzynek ATM służą głównie analizowaniu post factum, co mogło być przyczyną nietypowego działania pojazdu (np. awaryjne hamowanie, które nie było efektem zignorowania przez maszynistę czuwaka). Dzięki skrzynkom można wskazać „winnego” bądź też wykluczyć odpowiedzialność maszynisty.

Pociągi są również wyposażone w rejestratory monitoringu, które zbierają od jednego do dwóch miesięcy nagrań ze wszystkich kamer w pojeździe, wszelkie rozmowy wykonywane za pomocą interkomu oraz wszystkie przechwycone obrazy z kamer zamontowanych na peronach II linii metra. Każdy z sześciu rejestratorów CCTV posiada 4-gigabajtowy dysk.

Oprócz tego w Inspiro znajduje się rejestrator NAS, czyli sieciową pamięć diagnostyczną. Jej zadaniem jest zapamiętywanie wszelkich sygnałów o sprawności, usterkach lub zaniku działania wszelkich podsystemów zamontowanych w pojeździe. Wewnętrzną pamięć mają też poszczególne podzespoły. – Zapamiętywane są np. wszelkie usterki/ utracone pakiety danych w sieci pojazdu oraz pełna diagnostyka przetwornicy pomocniczej wraz z analizą stanu baterii akumulatorów – opisuje Tomaszewski.

Dane nie zniszczą się

Dane, które rejestrowane są przez czarne skrzynki, są zabezpieczone przed nieautoryzowanym dostępem i zmodyfikowaniem. Jak zapewnia producent, są one niewidoczne i niedostępne bez użycia odpowiedniego programu. Każda taka próba ingerencji pozostawi zresztą ślad. Efektu nie da też fizyczne zniszczenie bądź skasowanie kasetki – w rejestratorze przechowywana jest kopia ostatnich 30 dni rejestracji.

Czarne skrzynki są też odpowiednio uodpornione na zniszczenia, które mogłyby powstać np. w razie wypadku. – Stosowane materiały są podobne do lotniczych czarnych skrzynek, tyle że w innych ilościach (inne narażenia). Pojazd sam w sobie nie jest kruchą puszeczką tak jak samoloty. Pudło pojazdu jest przebadane zgodnie z normatywnymi scenariuszami wypadków kolejowych i spełnia bardzo rygorystyczne normy wytrzymałości. Zatem wszelkie urządzenia zamontowane wewnątrz przestrzeni pasażerskiej są zabezpieczone przed uszkodzeniem mechanicznym – wskazuje Tomaszewski.

Gdyby jednak doszło do uszkodzenia części pociągu, nie spowoduje to utraty danych. – W Metrze Warszawskim, w tym w składach Inspiro, są dwa połączone siecią rejestratory w dwóch końcach pociągu, zapisujące informacje własne i kopię z drugiego – mówi Maciej Tomaszewski.

Dane zbierane na zawsze

Zgodnie z wymaganiami dane powinny być przechowywane w rejestratorach przez minimum 30 dni, jednak w praktyce w składach Inspiro okres ten w większości przypadków przekracza dwa miesiące (okres międzyprzeglądowy). W niektórych przypadkach można znaleźć nawet zapisy sprzed pół roku.

Wszystkie dane są od 1996 r. archiwizowane przez Metro Warszawskie. W spółce, podczas 20-letniej współpracy z firmą ATM, powstał specjalny dział, który zajmuje się zbieraniem i analizowaniem zapisów ze 100% odbytych jazd wszystkich typów pociągu. – W ten sposób MW przechowuje wszystkie zapisy ze skrzynek ATM od początku ich wprowadzenia do eksploatacji. Można zatem np. odtworzyć pierwsze minuty jazdy pierwszego pojazdu Inspiro. Możemy też nawet odtworzyć zapisy z pierwszego uruchomienia pojazdu jeszcze w zakładzie montażowym – informuje Maciej Tomaszewski.

---

Zapraszamy na IV Kongres Transportu Publicznego, który odbędzie się w Warszawie w dniach 19-20 października 2015 roku. Wśród poruszanych tematów znajdzie się między innymi mobilność Polaków, technologie służące mobilności oraz kwestie planowania i realizacji celów rozwoju miast.

Więcej informacji o Kongresie znajdziesz tutaj.