Współpraca w sprawie czystego powietrza: Jest dużo do zrobienia

– Rzeczywistość jest bezlitosna. Z perspektywy Józefowa współpraca międzygminna w sprawoe jakości powietrza jest nikła – mówił na początku debaty Piotr Gąszcz, zastępca burmistrza miasta Józefowa. Jako jedyny jej realny element wskazał on ssormułowanie pism do władz szczebla centralnego inicjowane przez Zarząd Powiatu Otwockiego. – Zdecydowanie lepiej idzie natomiast współpraca z instytucjami pozarządowymi. Przynosi ona też konkretne efekty – stwierdził.

Potrzeby gmin mogą się od siebie znacząco różnić

Zupełnie inny punkt widzenia przedstawiała Weronika Wziątek-Nowak z Biura Ochrony Powietrza i Polityki Klimatycznej Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy. Przekonywała, że współpraca stolicy z gminami ościennymi funkcjonuje w tym zakresie już od sześciu lat, kiedy podpisane zostały stosowne porozumienia w ramach Warszawskiego Obszaru Funkcjonalnego. Przywołała ona także wystąpienie do Sejmiku Województwa Mazowieckiego o przygotowanie uchwały antysmogowej w 2016 r. Obecnie współpraca ma zaś koncentrować się m.in. na systemie pomiaru powietrza budowanym także w gminach sąsiednich. – Współpraca jest więc realizowana na wielu polach i myślę, że będzie kontynuowana – oceniła.

Wojciech Racięcki z inicjatywy Podkowa bez Smogu zauważył przy tym, że różne gminy mają różne charakterystyczne problemy. Podkowa Leśna boryka się bowiem np. z zanieczyszczeniami wynikającymi z opalania drewnem, a nie węglem. Podkreślił jednocześnie, że współpraca lokalnych aktywistów z burmistrzem układa się obecnie modelowo. – Wspólnie udało nam się zrobić bardzo wiele. Dwie fundamentalne rzeczy to dobra identyfikacja problemu oraz wspólna edukacja mieszkańców. Trzeci element, który nas czeka, to legislacja. Bez zmian w prawie nie da się wygrać ze smogiem – stwierdził, dodając, że jest już przygotowany projekt uchwał dotyczących palenia w komunkach i używania węgla.

Część problmów Warszawy i mniejszych miast jest jednak podobna

Ciepło o relacjach z Podkową bez Smogu mówił też burmistrz Podkowy Leśnej Artur Tusiński. – Nie znam natomiast przykładu szerokiej i zacieśnionej współpracy międzygminnej – powiedział. – Mam nadzieję, że aktywiści, których my spotykamy na swojej drodze, postawią wkrótce przed faktem dokonanym także inne gminy. Działać bowiem trzeba, a w zakresie ochrony środowiska nie ma miejsca na kompromisy – ocenił.

Łukasz Gmurczyk z organizacji Smog Wawelski stwierdził zaś, że nie dostrzega rozbudowanej współpracy międzygminnej z udziałem Warszawy. – Poza projektem czujników nie są prowadzone inne działania – mówił, opierając się na odpowiedzi urzędu miasta na jego zapytanie o informację publiczną. Podkreślił on przy tym, że część problemów, z jakimi borykają się gminy podwarszawskie, jest zauważalna także w samej stolicy. – W Wawrze jest bardzo dużo tzw. świdermajerów. To są często budynki komunalne, w których nie da się zainstalować pieca gazowego. Podobny problem ze swoimi budynkami ma Legionowo – wskazywał, podkreślając, że tam rozwiązano tę kwestię, decydując się na pompy ciepła. W 2019 r. rozpoczęto stosować je także na terenie Wawra.

Postęp jest zauważalny

O niedostatkach współpracy mówił także Jurand Saternus, specjalista ds. relacji z klientem firmy Airly. – Z mojej perspektywy nie jest kolorowo. Współpraca na linii samorząd – organizacja społeczna raczkuje, choć na przestrzeni trzech lat naszej działalności widzę progres – przyznał. Dodał, że w tym okresie bardzo zmieniło się też postrzeganie smogu np. w gminach okalających Kraków. – Dopiero teraz rozpoczyna się dyskusja, co powinno się zrobić, jak podejść do tej kwestii w sposób planowy i zorganizowany– opowiadał. Ocenił jednak, że sytuacja nie ulegnie radykalnej poprawie, dopóki państwo nie uruchomi centralnych programów antysmogowych.