Schindler: Schody ruchome stały się elementem transportu

Martyn Janduła, Transport-publiczny.pl: Jak bardzo skomplikowane technologicznie są ruchome schody?

Bogumił Borkowski, Elevator and Escalator Product Manager w firmie Schindler: Konstrukcja schodów ruchomych w dużym uproszczeniu bazuje na wykorzystaniu głównych elementów: łańcucha napędowego, silnika, stopni, poręczy oraz dziesiątek innych mniejszych, bardzo precyzyjnych podzespołów.

Pierwsze schody ruchome zainstalowano w roku 1898 w Stanach Zjednoczonych, ich konstrukcja nie odbiegała znacząco od tych obecnych. Z biegiem czasu zaczęto wprowadzać elementy elektroniczne do sterowania, co wpłynęło na poprawę komfortu oraz bezpieczeństwo użytkowania. Obecnie głównymi wyzwaniami jakie stawiane są przed projektantami tych urządzeń związane są technologiami i materiałami używanymi do produkcji poszczególnych elementów mechanicznych oraz optymalizacją sterowania. Należy pamiętać, że chociaż sama konstrukcja schodów jest stosunkowo prosta to jednak z uwagi na ich ciągły charakter pracy – przez 12h na dobę w obiektach komercyjnych czy 24h w transporcie publicznym – wymaga ona zastosowania bardzo precyzyjnie wykonanych elementów, o bardzo dużej wytrzymałości. Przykładowo stopnie Schindlera są jednym elementem, bez dodatkowych połączeń, co w dużym stopniu minimalizuje ryzyko ich uszkodzenia.

Jak schody ruchome zmieniły dzisiaj nasze postrzeganie w związku z przemieszczaniem się po mieście?

Dzięki schodom ruchomym jesteśmy w stanie szybko, komfortowo i w bezpieczny sposób pokonywać niewielkie różnice wysokości. Obecnie trudno nam sobie wyobrazić większe obiekty handlowe, dworce, lotniska czy metro bez tego typu urządzeń. Dzięki ich zastosowaniu znacznie usprawnił się przepływ osób w miejscach stanowiących tzw. „wąskie gardła”, takie jak klatki schodowe czy zejścia na perony. Funkcjonowanie schodów ruchomych jest dla nas już tak naturalne, że korzystamy z nich praktycznie nieświadomie. Dopiero ich wyłączenie z ruchu przypomina nam jak uciążliwe może być pokonywanie tradycyjnych schodów.

Czy schody można zamontować wszędzie? Jakie warunki musi spełniać przestrzeń?

Schody ruchome montowane są w fabryce i dostarczane na miejsce instalacji w całości lub w kilku częściach, które są na miejscu skręcane. Wielkość schodów zależy od wysokości podnoszenia jaką mają pokonać oraz szerokości biegu. Dla wysokości do 6 m maksymalny kąt jaki mogą mieć schody wynosi 35 st., po przekroczeniu tej wysokości kąt ten wynosi 30 st. Szerokość stopnia to 600 mm, 800 mm oraz 1000 mm. Na podstawie tych danych określa się dokładny wymiar zewnętrzny urządzenia. Z uwagi na to, że często elementy schodów ruchomych są dostarczane w całości sam transport jest jednym z trudniejszych etapów realizacji. Ma to szczególnie znaczenie w obiektach istniejących, w których drogi transportu trzeba szczegółowo zaplanować.

W Polsce występują nieliczne odkryte schody ruchome – bez zadaszenia. Czy warunki atmosferyczne wpływają na trwałość schodów ruchomych?

Tak, warunki atmosferyczne znacznie wpływają na trwałość poszczególnych elementów schodów ruchomych, zwłaszcza duża wilgotność oraz niska temperatura. Dlatego dla urządzeń narażonych na działanie warunków atmosferycznych stosujemy materiały o znacznie podwyższonej odporności np. stal nierdzewną austeniczną oraz rolki ze specjalnych polimerów. Płyty wejściowe oraz stopnie są dodatkowo ogrzewane co zapobiega tworzeniu się na nich lodu. Dodatkowo procedura serwisowania takich schodów jest znacznie bardziej rozbudowana i wymaga od osób ją wykonujących dużej dbałości i praktyki.

W Polsce mamy do czynienia z dwoma urzędami kontrolującymi stan techniczny schodów ruchomych – Urząd Dozoru Technicznego i Transportowy Dozór Techniczny. Czy taki dwugłos rodzi problemy przy produkcji schodów?

Schody ruchome muszą spełniać wymagania norm branżowych i przy ich odbiorach przez Dozór Techniczny spełnienie tych wymagań jest sprawdzane. Podział na Urząd Dozoru Technicznego oraz Transportowy Dozór Techniczny wynika ze specyfikacji obiektów transportu publicznego oraz infrastruktury kolejowej. Obie instytucje powołują się na takie same przepisy i normy co dla nas jako producentów i instalatorów urządzeń ułatwia realizację projektów w poszczególnych segmentach transportu.