Partnerzy serwisu:
Przestrzeń

Samorządowcy: Walkę ze smogiem można wygrać

Dalej Wstecz
Data publikacji:
28-02-2019
Tagi geolokalizacji:

Podziel się ze znajomymi:

PRZESTRZEŃ
Samorządowcy: Walkę ze smogiem można wygrać
fot. Pixabay
Samorządy miast i województw sięgają po różne środki mające rozwiązać problem smogu. Obok ekonomicznych zachęt do wymiany źródła ciepła stosują termomodernizację, rozwijanie ekologicznych środków transportu, a także skierowane do najmłodszych programy edukacyjne. Na przeszkodzie stoi jednak ubóstwo energetyczne wielu rodzin, a także wadliwe zapisy niektórych nowych ustaw.

W debacie na Kongresie Czystego Powietrza Partner w Praktyce Infrastruktury i Energetyki w kancelarii DZP Katarzyna Kuźma podkreśliła rolę, jaką w walce z zanieczyszczeniami powietrza odgrywają przepisy. – Prawo to bardzo ważne narzędzie. Dbajmy o jakość i terminowość jego stanowienia – wezwała. Zmiany systemowe wymagają skomplikowanych inwestycji, przy których zasady współpracy trudno określić nie tylko podmiotowi publicznemu i prywatnemu, ale także np. władzom sąsiadujących gmin. – Potrzebne są dobre praktyki. Warto zadbać o pilotaż, jak przy projektach partnerstwa publiczno-prywatnego: przeprowadzenie kilku projektów w sposób modelowy, by można było je powielać w innych gminach – oceniła.

Marszałkowie dopłacają do wymiany kotłów...

Małopolski Urząd Marszałkowski zdiagnozował, że kotłów do wymiany jest w województwie 300 tysięcy. – Pora na konkretne działania. Zaplanowaliśmy na nie 420 mln euro. O tym, że w Krakowie trzeba zabronić palenia paliwem stałym, mówiono już w 2009 r. Dziś to nie wystarczy, bo pozostaje emisja komunikacyjna i przemysłowa – przekonywał wicedyrektor Departamentu Środowiska UMWM Tomasz Pietrusiak. – Dyrektorzy zakładów mówią wprost, że gdyby nie dyrektywy, żadnych nowych urządzeń oczyszczających by nie instalowali – zaznaczył. W jego ocenie ważną rolę odegrała też presja społeczna, która przybrała na sile po komunikatach odradzających mieszkańcom spacery w dni szczególnie gęstego smogu.

– Od lat dostrzegamy problem. Opracowaliśmy stosowne programy z uwzględnieniem wszystkich sektorów – zapewnił inspektor ds. ochrony powietrza atmosferycznego w Departamencie Rolnictwa i Ochrony Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego Tomasz Pilaszek. Za najpoważniejsze źródło smogu uznał niską emisję z gospodarstw domowych, duże znaczenie przypisał też jednak transportowi i przemysłowi. – Samorządom trudno przymusić kogoś do zmiany źródła ogrzewania. Mamy jednak zachęty finansowe, zarówno ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska, jak i z programu ogólnokrajowego, a także z funduszy unijnych w ramach RPO – dodał.

Samorząd województwa planuje dalszą intensyfikację działań. – Widzimy potrzebę współpracy z samorządami gminnymi i powiatowymi. Nadal nie wszyscy wójtowie i starostowie rozumieją jednak tę konieczność – ubolewał.

...i wspierają gminy

Tymczasem według wicedyrektor Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego Marzeny Andrzejewskiej-Wierzbickiej samorządy lokalne są coraz bardziej świadome znaczenia problemu. – Kiedy w 2017 r. zapytaliśmy, czy gminy widzą potrzebę tworzenia uchwał antysmogowych, tylko połowa odpowiedziała twierdząco. Powołaliśmy wtedy zespół ekspercki z przedstawicielami gmin. Po powstaniu projektów zadaliśmy to pytanie po raz kolejny. Tym razem prawie 90% samorządów odpowiedziało twierdząco – stwierdziła. Hasło, które UMWW wybrał dla kampanii przeciw zanieczyszczeniom, brzmi: „Jakość powietrza to jakość życia”.

Skuteczna walka ze smogiem wymaga koordynacji wielu różnorodnych działań. – Od lat wspieramy jako samorząd termomodernizację. Przeznaczamy bardzo duże środki na to, by odnawialne źródła energii pojawiały się nawet w małych miejscowościach. Monitorujemy stan powietrza także na obszarach wiejskich, które stanowią 60% powierzchni Mazowsza – wyliczyła członek Zarządu Województwa Mazowieckiego Janina Ewa Orzełowska. – Uruchomimy grant skierowany na mierniki zanieczyszczenia dla samorządów. Będziemy też nadal uświadamiać, jak wiele zależy od samych mieszkańców: spotkania z przedszkolakami i uczniami – inwestycja w przyszłość. Rząd i samorządy różnych szczebli muszą działać razem – podkreśliła.

Warszawa: Rząd utrudnia nam działanie

Słów krytyki nie szczędziła za to polityce rządu dyrektorka koordynatorka ds. zrównoważonego rozwoju i zieleni Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy Justyna Glusman. – Rząd nie stwarza kontekstu regulacyjnego, który pozwoliłby samorządom na efektywne działania – oceniła. Ustawę o elektromobilności określiła jako bubel prawny. – Do stref czystego transportu może wjeżdżać tylko 0,3% zarejestrowanych w Polsce samochodów, a to hamuje ich powstawanie. Dlaczego każdy samorząd nie może sam określać, jakie pojazdy chce do nich wpuszczać? – pytała. Większa elastyczność ułatwiłaby, jej zdaniem, ograniczenie ruchu w stolicy, do której centrum wjeżdża dziś pół miliona samochodów dziennie.

– Tzw. „Lex Deweloper” doprowadzi do dalszego rozlewania się miasta. Nie ma Kodeksu Budowlanego ani ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym – punktowała Glusman. Za zbyt wymagające uznała też progi dofinansowania na wymianę pieców – wartości określone sztywno dla całego kraju nie przystają do warunków warszawskich, gdzie poziom zarobków jest o wiele wyższy. Z kolei na skutek tzw. „Lex Szyszko” (ustawy ułatwiającej wycinkę drzew) spadły dochody gmin na działania prośrodowiskowe, za które władze stolicy w poprzednich latach m. in. wymieniały kotły. – Czy procedowana nowelizacja PZP idzie w dobrym kierunku? Na razie temat „zielonych” zamówień jest w niej pomijany – dodała prawniczka z kancelarii DZP.

Za krok w dobrym kierunku przedstawicielka warszawskiego ratusza uznała natomiast powstały w Najwyższej Izbie Kontroli projekt nowelizacji Prawa Budowlanego (zakaz stosowania ogrzewania węglowego w nowo budowanych budynkach. – Robimy w tych warunkach, co możemy, jednak dopóki nie odejdziemy od węgla w energetyce, niewiele się zmieni. Wiemy już, że Polska nie osiągnie 15% OZE w miksie energetycznym, choć się do tego zobowiązała – podsumowała.

W stolicy będą wyższe dotacje

W nowej kadencji władze Warszawy poprawiły – według Glusman – koordynację działań na rzecz czystego powietrza. Powstało nowe Biuro Ochrony Powietrza i Polityki Klimatycznej. W Wieloletniej Prognozie Finansowej zapisano 300 mln zł głównie na wymianę kotłów, ale też na rozbudowę sieci gazowej i ciepłowniczej (w tym przyłączy do mieszkań prywatnych). Koniecznym elementem projektu jest termomodernizacja tych obiektów. – Planujemy w ciągu najbliższych lat wymianę wszystkich kotłów. Będziemy mocno zachęcać do tego mieszkańców. Kwotę dotacji zwiększymy z 7 do 12 tys. zł – tyle właśnie wynosi średnia wartość modernizacji kotła – zapowiedziała. Projekt stosownej uchwały jest na etapie konsultacji społecznych. Władze miasta pracują też nad kompleksowym programem, obejmującym doradztwo i wsparcie osłonowe, a także współpracę z sąsiednimi gminami i z samorządem województwa.

Również w mniejszych miastach Mazowsza temat smogu jest traktowany poważnie. – Choć już dziś mamy powietrze dość dobrej jakości, w latach 2018-2019 wydamy na jej dalszą poprawę ok. 50 mln zł – zadeklarował prezydent 43-tysięcznego Ciechanowa Krzysztof Kosiński. Wśród działań w tym kierunku wymienił termomodernizację budynków komunalnych, budowę dróg rowerowych, wyznaczanie parkingów „Parkuj i Jedź” oraz dofinansowywanie instalacji ogniw fotowoltaicznych (do projektu zgłosiło się 123 mieszkańców). Miasto kupiło też pierwszy elektrobus, a w tym roku zamierza oddać do użytku pierwszą na północnym Mazowszu stację ładowania samochodów elektrycznych. – Jedyne problemy, które odczuwamy, to finanse i organizacja. Nie stać nas na dofinansowania do wymiany pieców z własnej kieszeni, a po wejściu w życie programu „Czyste Powietrze” (2018) wg mojej wiedzy nie wymieniono w Ciechanowie żadnego pieca. Trzeba znowelizować ustawę, precyzując adresata środków z programu i umożliwić szybkie wydatkowanie – postulował.

Nieco inna sytuacja panuje w Płocku. – Niska emisja nie jest u nas tak istotna, jak działalność PKN Orlen – wyjaśniła dyrektor Wydziału Kształtowania Środowiska w Urzędzie Miasta Płocka Maja Syska-Żelechowska. Mimo to od 2015 r. miasto przyznaje dotacje z własnych środków na wymianę pieców. W ubiegłym roku wydano na ten cel 500 tys. zł, wcześniej – po 200 tysięcy rocznie. – Zainteresowanie jest bardzo duże. Od ubiegłego roku badamy jakość powietrza: wynajęliśmy stację monitorującą, do tego pomiar pasywny i mierniki pyłu. Chcemy wiedzieć, w których częściach miasta jest najgorzej i gdzie trzeba więcej inwestować. Zamierzamy aktywnie włączyć mieszkańców w ten proces – stwierdziła Syska-Żelechowska.

– We współpracy z ok. 300 samorządami zainstalowaliśmy w całej Polsce ok. 1200 urządzeń pomiarowych. Samorządy mogą wspierać informowanie i edukowanie mieszkańców poprzez dogęszczanie tej sieci – poinformował prezes i współzałożyciel Airly Wiktor Warchałowski. Z aplikacji korzysta dziennie ok. 400 tys. osób (a w dniach najcięższego smogu – więcej), co zdaniem Warchałowskiego świadczy o rosnącym zainteresowaniu kwestią jakości powietrza.
Tagi geolokalizacji:

Podziel się z innymi:

Zobacz również:

Nowy lider na smogowej mapie Polski

Przestrzeń

Nowy lider na smogowej mapie Polski

inf. pras. 05 listopada 2022

Czy polskie miasta odważą się na deklaracje klimatycznej neutralności? Szansa na środki

Prawo & Finanse

Raport PAS: jak Polska walczy ze smogiem

Prawo & Finanse

Zobacz również:

Nowy lider na smogowej mapie Polski

Przestrzeń

Nowy lider na smogowej mapie Polski

inf. pras. 05 listopada 2022

Czy polskie miasta odważą się na deklaracje klimatycznej neutralności? Szansa na środki

Prawo & Finanse

Raport PAS: jak Polska walczy ze smogiem

Prawo & Finanse

Kongresy
Konferencje
SZKOLENIE ON-LINE
Śledź nasze wiadomości:
Zapisz się do newslettera:
Podanie adresu e-mail oraz wciśnięcie ‘OK’ jest równoznaczne z wyrażeniem zgody na:
  • przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa na podany adres e-mail newsletterów zawierających informacje branżowe, marketingowe oraz handlowe.
  • przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa (dalej: TOR), na podany adres e-mail informacji handlowych pochodzących od innych niż TOR podmiotów.
Podanie adresu email oraz wyrażenie zgody jest całkowicie dobrowolne. Podającemu przysługuje prawo do wglądu w swoje dane osobowe przetwarzane przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa oraz ich poprawiania.
Współpraca:
Rynek Kolejowy
Rynek Lotniczy
Rynek Infrastruktury
TOR Konferencje
ZDG TOR
ZDG TOR
© ZDG TOR Sp. z o.o. | Powered by BM5