Przebudowa dworca w Rzeszowie. Odsłonięto modernistyczną mozaikę

Wykorzystano w niej kamienie – materiał ogólnie dostępny, uważany za małowartościowy i przypadkowy. Całość tworzy relief, w którym malarstwo ścienne przeplata się z fragmentami zaprawy z zatopionymi w niej kamieniami. Do wykonania mozaiki użyte zostały wielobarwne otoczaki, nasączane olejami w celu zachowania w ścianie ich naturalnego połysku i koloru mokrego kamienia.

Fragmenty polichromowane wykonano w technice olejnej przy użyciu naturalnych pigmentów ziemnych, tj. ochry, ugry i umbry. Powierzchnię obiektu zabezpieczono warstwą werniksu damarowego, który po latach drastycznie pociemniał i spowodował zmianę pierwotnej kolorystyki.

Nie jest znany autor projektu oraz wykonawca. Ze względu na wymienione wyżej charakterystyczne cechy, tj. zastosowane materiały oraz łączenie mozaiki z malarstwem ściennym, należy przypuszczać, że twórcami kompozycji byli Hanna i Gabriel Rechowiczowie. Tworzyli oni w dobie modernizmu, a ich monumentalne mozaiki oraz polichromie dekorowały reprezentacyjne budynki użyteczności publicznej z tego okresu tj. „Dom Chłopa” oraz Supersam w Warszawie. Przykładem twórczości tych artystów była do niedawna dekoracja ścienna (mozaika oraz polichromia) w sali koncertowej oraz na elewacji zewnętrznej Miejskiego Domu Kultury w Łańcucie.

Odkryta mozaika jest jednym z niewielu tego typu projektów zrealizowanych i zachowanych do dnia dzisiejszego na terenie Rzeszowa. Forma oraz technologia wykonania kompozycji oddaje charakter i idee sztuki modernistycznej.

W ramach prowadzonej inwestycji planowana jest konserwacja techniczna i estetyczna obiektu, służąca zahamowaniu procesu destrukcji oraz przywróceniu jego pierwotnych walorów estetycznych. Ponowna ekspozycja mozaiki jest zgodna z założeniami przebudowy dworca PKP, która ma na celu przywrócenie obiektowi modernistycznego charakteru. Mozaika stanowi najcenniejszy zachowany w całości element dekoracyjny wnętrza dworca z tego okresu.