Rok bezpłatnej komunikacji miejskiej w Wałczu. Co się zmieniło?

Od 1 kwietnia 2024 roku Wałcz znajduje się na liście polskich miast z bezpłatną komunikacją miejską. Przed wdrożeniem tego rozwiązania zakładano, że zachęci ono mieszkańców do częstszych podróży autobusami i ograniczy korki. Czy po kilkunastu miesiącach funkcjonowania systemu według nowych zasad można stwierdzić, że udało się zrealizować te cele?

Liczba pasażerów autobusów wzrosła w ciągu roku. Jak bardzo?

Radni zachodniopomorskiego Wałcza zdecydowali w ubiegłym roku, że miejska komunikacja stanie się bezpłatna dla wszystkich chętnych – nie tylko dla mieszkańców czy osób płacących podatki w tym mieście. Jak to wygląda dzisiaj? Tak samo – komunikacja jest bezpłatna dla wszystkich pasażerów. Z uzyskanych przez nas informacji wynika też, że nie ma planów ograniczania projektu, na razie jest on bezterminowy. Jeśli już coś się zmieni, to zasięg usług przewozowych: w fazie planowania jest rozszerzenie oferty przewozowej o osiedla oraz ulice, do których na razie nie dociera komunikacja miejska.

Wprowadzając bezpłatną komunikację, miejscy decydenci zakładali, że zmniejszy ona ruch samochodowy. Udało się zrealizować cel? Zapytaliśmy o to Marka Wizę, prezesa Zakładu Komunikacji Miejskiej w Wałczu:

– Zauważalnie zmniejszył się ruch samochodów osobowych na ulicach Wałcza, łatwiej się poruszać, a parkingi stały się mniej oblegane. Jeszcze mamy dość uciążliwy tranzyt przez ulice Wałcza, ale to niebawem przestanie być problemem po zakończeniu wszystkich obwodnic miasta szczególnie DK 22 oraz połączenie jej z S10 – przekonuje Wiza.

Wdrożenie bezpłatnej komunikacji miejskiej powinno też przynieść poważny wzrost liczby pasażerów. Jak było w tym przypadku? Z danych przekazanych przez prezesa ZKM wynika, że wzrost przewiezionych pasażerów rzeczywiście jest wyraźny – w ciągu roku obowiązywania programu (01.04.2024-01.04.2025) wyniósł on 108 proc. (względem wcześniejszych 12 miesięcy). Zaznaczono przy tym, że z każdym miesiącem liczba pasażerów rośnie.

Nowe autobusy, układy połączeń, rozkłady i przystanki

Co jeszcze zmieniło się od 1 kwietnia 2024 roku? Z eksploatacji wycofano stare autobusy, a w mich miejsce wprowadzono 8 zeroemisyjnych pojazdów Yutong E9. Obecnie na tabor składa się także 5 autobusów spalinowych Autosan. To jednak nie wszystko:

– Uruchomiliśmy dodatkowe cztery przystanki autobusowe. Jesteśmy też w fazie optymalizacji oferty przewozowej dla miasta Wałcz. Aktualnie jesteśmy w trakcie konsultacji społecznych nowych rozkładów i układów połączeń. Ich wprowadzenie spodziewane jest od 1.09.2025 roku – dodaje Marek Wiza.

Koszty nie załamały projektu. Ale pojawił się problem organizacyjny

Istotne są też koszty. W marcu 2024 roku mogliście przeczytać w serwisie Transport Publiczny, że miesięczny przychód ZKM ze sprzedaży biletów to około 20,2 tysiąca złotych, a koszty ich produkcji, dystrybucji oraz kontroli wynoszą (wciąż w skali miesiąca) 5 tysięcy złotych. Różnicę wynoszącą kilkanaście tysięcy złotych spółce transportowej przekazuje miasto. I najwyraźniej nie jest to obciążenie ponad możliwości budżetu, skoro projekt jest kontynuowany.

Czy zatem można stwierdzić, że wszystko działa bezproblemowo? Nie do końca. Z darmowych przejazdów nie mogą korzystać mieszkańcy kilku miejscowości położonych w okolicach Wałcza, chociaż docierają tam miejskie autobusy.

– Jako ZKM obsługujemy kilka miejscowości pobliskiej Gminy wiejskiej Wałcz i tam niestety nie uzyskaliśmy zgody na komunikację bezpłatną od Wójta Gminy. Tłumaczy to nierównym traktowaniem innych przewoźników operujących na terenie tej gminy. Z naszej strony cały czas namawiamy Wójta na komunikację bezpłatną – wyjaśnia prezes ZKM.

W jaki sposób bezpłatna komunikacja wpłynęła na ruch turystyczny w miejscowości oraz liczbę jego mieszkańców. Kilka kwartałów temu można było spotkać się z opiniami, że rozwiązanie będzie przyciągać ludzi – nawet na dłużej. Niestety, nie udało nam się dowiedzieć, czy rzeczywiście ta korelacja jest widoczna. Dowidzieliśmy się jedynie, że „problem jest bardziej złożony i połączony z innymi uwarunkowaniami”.