Czechy: Porzucony węzeł znów przyjmuje pociągi

Pociągi pasażerskie przestały w 2011 r. obsługiwać jednocześnie trzy rozchodzące się z niewielkiej wsi Chornice trasy – do stacji Dzbel w kierunku Prościejowa i Ołomuńca, do Morawskiej Trzebowej i do miasteczka Velké Opatovice. Było to wydarzenie we współczesnych dziejach czeskiej kolei bezprecedensowe. Choć w ostatnich latach zamknięto ruch na kilku innych trasach do niewielkich miejscowości – m.in. do Vidnavy i Jakartovic przy granicy z Polską, czy do stosunkowo dużego Týnu nad Wełtawą w kraju południowoczeskim – to właśnie przerwanie ciągów komunikacyjnych poprzez wstrzymanie ruchu na trzech zbiegających się fragmentach wydawało się najbardziej spektakularne.

Reaktywacja z dziesięcioma kursami... na tydzień

Był to bowiem odosobniony przypadek, kiedy cięcia nie objęły ślepo zakończonej lokalnej odnogi. Chornice stały się też bodaj jedynym w skali Republiki węzłem, do którego od żadnej strony nie docierał żaden pociąg pasażerski. Stan ten utrzymał się jednak tylko przez nieco ponad dwa lata. Dość niespodziewanie we wrześniu zeszłego roku Koleje Czeskie ČD przywróciły kursowanie pociągów na szesnastokilometrowym odcinku do Morawskiej Trzebowej, gdzie można było przesiąść się na połączenia do leżącej na magistrali Praga – Ostrawa/Brno Czeskiej Trzebowej.

W rozkładzie znalazły się jednak tylko dwie pary kursów wykonywanych jedynie w dni robocze – to format obsługi w Czechach w zasadzie niespotykany. Na znakomitej większości tras przyjęto bowiem takt zazwyczaj dwugodzinny lub częstszy. Wznowione połączenie nie miało też większych szans na sukces frekwencyjny. W Chornicach, gdzie urywała się trasa, mieszka bowiem niespełna tysiąc osób, brak też jakichkolwiek znaczniejszych ośrodków po drodze.

Kursy wróciły, ale jest ich mniej niż przed zamknięciem

W grudniu 2014 linia odzyskała jednak dawny sens – wykorzystywany w planowym ruchu odcinek wydłużono o kolejnych dwanaście kilometrów z Chornic do stacji Dzbel. Tym samym na powrót przejezdny stał się ciąg linii Czeska Trzebowa – Morawska Trzebowa – Chornice – Dzbel – Prościejów – Ołomuniec, a dwa z trzech kierunków obsługiwanych przez chornicki węzeł po przerwie znów funkcjonują w ruchu pasażerskim. Dzięki przywróceniu ciągłości linii, łatwiejszy jest dojazd z jednej strony do Ołomuńca, ważnego ośrodka o randze polskiego województwa, z drugiej – do Pardubic, Brna czy Pragi.

Rozkład jazdy ponownie przewiduje także kursy weekendowe, a liczba pociągów zwiększyła się do czterech par. Nadal jest to jednak, porównując z innymi liniami lokalnymi w Czechach, oferta nader skromna. Jest też zdecydowanie uboższa niż ta obowiązująca przed zawieszeniem ruchu – wtedy w obu kierunkach kursowało 5-8 par pociągów dziennie (ze szczytem przewozowym w weekendy).

Coraz więcej zmian w układzie czeskiej sieci

W porównaniu z sytuacją polską sieć kolejowa w Czechach jest wzorem stabilności układu połączeń. Bez wielkich rewolucji odbywają się też zmiany rozkładu jazdy, a roczny grafik obowiązuje bez większych odstępstw. Warto jednak zauważyć, że wziąwszy pod uwagę dłuższą perspektywę czasową, nawet mimo reaktywacji połączeń, oferta na trasach z Chornic jest uboższa niż przed laty. Należy też przypomnieć, że równolegle z otwarciem odcinka Dzbel – Chornice z rozkładu jazdy zniknęły lokalne pociągi przygraniczne pomiędzy czeskimi Vejprtami a niemieckim Bärenstein. Biorąc pod uwagę zmiany kilku ostatnich lat, należy się spodziewać kolejnych, wprowadzanych powoli ograniczeń.