Ministerstwo Rozwoju: Pensje wzrosły, a stawki za parkowanie – nie

Poseł Piotr Liroy-Marzec ujął się za kierowcami parkującymi w miastach. „Jestem przekonany, że sprawy lokalnych opłat należy pozostawić w wyłącznej gestii samorządów. Jednak w obecnym stanie prawnym, to ustawodawca ustala maksymalny wymiar opłat za parkowanie. W ostatnim czasie pojawiają się informacje o toczącym się w Pańskim resorcie procesie legislacyjnym zmierzającym do drastycznej podwyżki opłat za parkowanie w centrach miast” – napisał w interpelacji skierowanej do Rządu. Możliwość wprowadzenia opłat za parkowanie w weekendy uznał za „kuriozalną”, poza tym retorycznie zapytał, ile spalin emitują zaparkowane samochody.

Na interpelację odpisał Witold Słowik, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Finansów. Potwierdził, że trwają prace nad stawkami za parkowanie w ramach przeglądu prawa w dziedzinie partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP). Projekt jest w trakcie konsultacji. Ogólnym celem pakietu propozycji jest rozwój PPP w Polsce – parkingi podziemne mogą być przedmiotem inwestycji realizowanych w takiej formule, ale obecnie odgórnie ustalone maksymalne stawki za parkowanie czynią takie przedsięwzięcia za nieopłacalne.

Pensje wyższe, samochodów coraz więcej, a stawki nie rosną

Jak pisaliśmy, Ministerstwo proponuje wyróżnienie dwóch stref płatnego parkowania – zwykłych oraz tych zlokalizowanych na obszarach zabudowy śródmiejskiej. Te drugie mogłyby być tworzone w „obszarze funkcjonalnego śródmieścia, który stanowi faktyczne lub przewidziane w planie miejscowym centrum miasta lub dzielnicy w mieście o liczbie ludności powyżej 200.000 mieszkańców”. Stawki w obszarze zabudowy śródmiejskiej nie mogłyby przekraczać trzykrotności stawek opłat w zwykłej strefie. Obecnie limit wynosi 3 zł za pierwszą godzinę, co oznacza, że opłaty mogłyby – gdyby tak postanowił samorząd – wzrosnąć do 9 zł. Nowością jest to, że w takich strefach opłaty będą mogły być pobierane przez cały tydzień, a nie tylko w dni robocze.

Witold Słowik w odpowiedzi przyznaje, że kwestia opłat za parkowanie to jeden z powracających postulatów w debacie publicznej o polityce transportowej i ochronie środowiska. Jak przypomina, obecny limit obowiązuje od 2003 r., a na przestrzeni kilkunastu lat zmieniła się rzeczywistość. „Już od wielu lat, postulowane jest urealnienie wysokości opłat za parkowanie. Wystarczy zauważyć, że w tym czasie przeciętne wynagrodzenie wzrosło z ok. 2200 zł do ok. 4050 zł (dane ZUS), przy równoczesnym dynamicznym wzroście liczby samochodów” – pisze Słowik. Jak wylicza, w województwie mazowieckim na koniec 2005 r. zarejestrowanych było 1,90 mln pojazdów, a dekadę później już 3,17 mln samochodów osobowych.

Ministerstwo przypomina, że zgodnie z przepisami obowiązującej ustawy i drogach publicznych celem ustanowienia stref płatnego parkowania jest „zwiększenie rotacji parkujących pojazdów samochodowych lub realizacja lokalnej polityki transportowej. Jednocześnie, głosi ustawa, celem ustanowienia strefy może być ograniczenie dostępności tego obszaru dla pojazdów samochodowych lub wprowadzenia preferencji dla komunikacji zbiorowej”. Wzrost dochodów oraz większa liczba aut sprawiają, że „obowiązujący limit opłat za parkowanie w strefie płatnego parkowania nie spełnia już funkcji, któremu miał pierwotnie służyć”.

Cel: ograniczenie ruchu w miastach

Przedstawiciel ministerstwa podkreśla, że podniesienie górnego pułapu, który na bazie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 10 grudnia 2002 r. musi byś ustalony, nie oznacza automatycznego wzrostu opłat. Każdorazowo decyzja o podniesieniu opłat leży w gestii samorządów. Już obecnie w wielu miastach, także tych największych (jak Wrocław – podstrefa C) obowiązują stawki niższe od maksymalnych.

Słowik przyznaje, że jednym z motywów zmian jest „ograniczenie ruchu kołowego w centrach miast i dzielnicach największych miast, co ograniczy emisję szkodliwych substancji”. Przykładowo w Warszawie spaliny odpowiadają za ponad 60% zanieczyszczeń.

Ruch uliczny jest natomiast silnie skorelowany z parkowaniem – według różnych danych nawet 20-30% ruchu w centrach miast jest generowane przez poszukiwanie wolnego miejsca (zwłaszcza wobec ich małej rotacji). „Nie powinno zatem budzić wątpliwości, że opłata jest wprawdzie pobierana za zaparkowany pojazd (zwykle z wyłączonym silnikiem), ale zniechęcenie kierowców do parkowania w centrach miast lub skrócenie ich postoju do niezbędnego minimum zmniejsza ruch kołowy, zwykle na rzecz transportu zbiorowego lub innych ekologicznych środków transportu” – pisze Witold Słowik.