Rowerem po Lublinie

Rafał Jasiński „Transport Publiczny”: Na wstępie proszę o powiedzieć kilka słów o lubelskim „Porozumieniu Rowerowym” i jego inicjatywach.

Aleksander Wiącek, „Porozumienie Rowerowe”: „Porozumienie Rowerowe” jest grupą, która powstała w 2007 r. w Bramie Grodzkiej Teatrze NN jako związek kilku organizacji, które postawiły sobie za cel wspólne działanie na rzecz rozwoju ruchu rowerowego w Lublinie, poprzez przede wszystkim rozwój infrastruktury rowerowej. Z biegiem czasu w 2009 r. przystąpiliśmy do ogólnopolskiej sieci „Miasta dla Rowerów”, a w ramach projektów realizowanych przez kolegów z Wrocławia wzięliśmy udział w wielu ogólnopolskich i zagranicznych spotkaniach, konferencjach i wizytach studyjnych. To spowodowało, że członkowie Porozumienia w ciągu kilku lat zdobyli doświadczenia i wiedzę z zakresu ruchu rowerowego, infrastruktury i współpracy z samorządami, a także edukacji rowerowej.

Nasze działania i współpraca z Urzędem Miasta Lublin przyczyniły się do licznych zmian na lepsze, jeśli chodzi o jakość infrastruktury rowerowej w Lublinie. Na początku pojawiły się bezpieczne „U-kształtne” stojaki rowerowe we wskazanych przez nas miejscach. Przy wsparciu MdR-u walczyliśmy o standardy techniczne dla infrastruktury rowerowej miasta Lublin, które następnie zostały przyjęte wymusiły stosowanie wielu nowych rozwiązań. Ich wprowadzenie spowodowało m.in., że na drogach rowerowych pojawił się asfalt w miejsce kostki brukowej. Z biegiem czasu zaczęto stosować proste rozwiązania jak wjazdy i zjazdy z drogi rowerowej na jezdnie, pasy rowerowe, podpórki rowerowe, a także łączyć drogi rowerowe ze sobą, osiągając lepsza ich ciągłość. Wcześniej drogi rowerowe nie łączyły się z niczym, obecnie zaś, nawet bez naszej pomocy, niektórzy projektanci potrafią już wykonać projekty z dobrymi rozwiązaniami dla rowerzystów.

„Porozumienie Rowerowe” realizuje projekt „Lublin Rowerem”. Obejmował on możliwość wypowiedzenia się mieszkańcom na spotkaniach roboczych w dzielnicach. Jakie było zainteresowanie nimi?

Warsztaty dzielnicowe były częścią większego projektu, realizowanego w 2013 r. Przewidywał on działania edukacyjne w Lublinie – zajęcia teoretyczne w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych, szkolenia w zakresie umiejętności bezpiecznej jazdy po mieście dla uczniów szkół podstawowych na ulicach miasta (były to pierwsze tego typu zajęcia w Lublinie), czy zajęcia nauki jazdy dla mieszkańców Lublina. Organizowaliśmy również ogólnopolskie rowerowe Święto Cykliczne, Europejski Tydzień Zrównoważonego Transportu i wiele innych przedsięwzięć, wśród których można jeszcze wspomnieć o konkursie, audytach czy ankietach rowerowych dla szkół.

Spotkań osiedlowych odbyło się dziesięć. Staraliśmy się, aby oplotły one prawie całe miasta. Odzew był oczywiście różny, na co wpływ mógł mieć fakt, że odbywały się w mniej rowerowych miesiącach od września do grudnia. Na niektórych spotkaniach frekwencja nie dopisała, ale na innych pojawiło się sporo zainteresowanych. Bardzo ucieszyło nas to, że w spotkaniach nie tylko uczestniczyli mieszkańcy, ale także przedstawiciele rad dzielnic, klubów osiedlowych, szkół oraz radni miasta. I właśnie z wizyt tych ostatnich wywiązała się chyba najważniejsza inicjatywa w ostatnich latach - wspólna akcja radnych w sprawie wprowadzenia dwukierunkowego ruchu rowerowego na ulicach jednokierunkowych, tzw. kontraruchu rowerowego lub kontrapasów. Interpelacja radnych zaowocowała powołaniem przez Prezydenta Stanisław Kalinowskiego zespołu roboczego ds. kontra ruchu, którego zadaniem jest kompleksowe przygotowanie jego wdrożenia w Lublinie, od listy ulic, przez szczegółowe rozwiązania w zakresie organizacji ruchu na każdej z nich, po promocję takich rozwiązań wśród mieszkańców.

Jakie postulaty padały podczas spotkań? Czego Lublinianie potrzebują, aby chętniej korzystać z rowerów?

Przede wszystkim podstawowym problemem dla mieszkańców jest brak kompletnej sieci, czyli połączenia istniejących tras rowerowych w jedną całość tak, aby nie było wąskich gardeł. Jeśli chodzi o infrastrukturę rowerową w Lublinie to potrzeba wykonania skrótów rowerowych bądź innych ułatwień. Często nie ma potrzeby budowania odrębnej drogi rowerowej – wystarczy tylko przerobić jedno skrzyżowanie czy dobudować 50 m dobrej nawierzchni. Czasem tak niewiele trzeba, aby dobrze dopiąć do istniejącej sieci dróg rowerowych niektóre części miasta. Wtedy jazda rowerem stanie się wygodna i bezpieczna, co może zachęcić mieszkańców miasta do przesiadania się na rowery, a to znów przełoży się na większą presję powstawania dalszej infrastruktury w kolejnych miejscach.

Sporym problemem jest też brak miejsc parkingowych dla rowerów. O ile w centrum miasta wiele stojaków rowerowych już zamontowano i sytuacja uległa dużej poprawie, to kluczowym problemem są dzielnice mieszkaniowe i brak możliwości bezpiecznego trzymania rowerów chociażby pod blokami. Nie każdy ma siły i zdrowie by nosić rower po schodach do mieszkania, z kolei w mieszkaniach bądź w piwnicach rower nie zawsze się zmieści, nie mówiąc już np. o przyczepkach rowerowych do przewożenia dzieci. W moim przekonaniu brak zadaszonych i ogrodzonych zespołów parkingów rowerowych pod blokami jest większą przeszkodą w rozwoju ruchu rowerowego, niż braki w infrastrukturze ulicznej.

Jakie są efekty tych spotkań? Czy jakieś postulaty trafiły przez przedstawicieli władz miasta i zostały podjęte działania w kierunku ich realizacji?

Niektóre propozycje na bieżąco zostały przekazane władzom miasta, np. wspomniana już kwestia ruchu dwukierunkowego dla rowerów na drogach jednokierunkowych jest omawiana na zespole rowerowym przy Prezydencie Miasta Lublina. Dużą wartością samych warsztatów w dzielnicach to była możliwość nawiązania kontaktu z wieloma osobami, które są również zaangażowane we wszelkiego rodzaju działania w mieście, co już w tej chwili procentuje przy rozwiązywaniu problemów, jakie pojawiają się w mieście, np. przy przebudowie Alei Racławickich/ul. Sowińskiego i Poniatowskiego, gdzie udało na nam się przeforsować pewne rozwiązania w ramach kampanii „Walczymy o lepszą jakość przestrzeni”. Osoby te znacząco zwiększyły swoją świadomość z zakresu ruchu rowerowego, o elementach infrastruktury i bezpiecznych rozwiązaniach w zakresie parkowania itd. Więcej wiedzą o samej polityce rowerowej, o sposobach zachęcania innych do jazdy na rowerze i o tym, że rower to nie tylko rekreacja, ale przede wszystkim komunikacja.

Jako „Porozumienie Rowerowe” przygotowujemy całościowy raport dla władz miasta z analizą obecnej sytuacji i naszymi propozycjami w zakresie ruchu rowerowego.