Łódź. Piotrkowska ułożona z nazwisk

Najsłynniejsza łódzka ulica to nie tylko symbol rozpoznawczy miasta, ale i jego największa chluba. Kilkanaście tysięcy łodzian ma od niedawna kolejny powód, by emocjonalnie związać się z – jak często nazywa się ją w Łodzi – Pietryną: podczas spacerów mogą znaleźć na niej swoje nazwisko. W zeszłym tygodniu oficjalnie odsłonięty został bowiem trzyczęściowy Pomnik Łodzian, jeden z najoryginalniejszych monumentów miasta.

Każdy mógł kupić sobie część ulicy

Choć nie jest strzelisty, wysoki czy pełen patosu, określenie „monument” pasuje do niego ze względu na inne cechy pomnika. Jest prawdopodobnie najdłuższym pomnikiem świata, ma bowiem ok. 340 metrów długości, i upamiętnia kilkanaście tysięcy bohaterów. Znakomita większość z nich to bohaterowie codzienności, którzy wykupili kostkę ze swoim nazwiskiem podczas jednej z dwóch tur sprzedaży – w 2001 roku (Fundacja Ulicy Piotrkowskiej sprzedała wtedy prawie 13,5 tys. kostek) i rok temu (dziś kostek jest łącznie ok. 16 tysięcy).

Kostki z nazwiskami umieszczonymi na żeliwnych tabliczkach stanowią po prostu nawierzchnię ulicy. Piotrkowska nie jest całkowicie wyłączona z ruchu kołowego, a pas pomnika umieszczony jest pośrodku drogi – w jezdni, więc po zbiorowej pamiątce łodzian na co dzień jeżdżą głównie samochody i rowery, ale każdy może zejść na chwilę z chodnika i odnaleźć swoją własną cząstkę ulicy.

Dwie części dla każdego, a pomiędzy nimi – dla wybitnych

Pomysł pomnika powstał w 2000 roku, a jego autorem jest łódzki architekt Zbigniew Bińczyk. Niezwykły obiekt miał być nie tylko symbolem przywiązania łodzian do swojego miasta, ale i sposobem na finansowaną społecznie renowację najbardziej zniszczonego odcinka głównej ulicy. Wtedy powstała pierwsza część dzisiejszej całości – Pomnik Łodzian Przełomu Tysiącleci. Kompleksowy remont Piotrkowskiej stał się okazją do wydłużenia pomnika, który był krótszy i węższy niż pierwotnie przewidywano (Fundacja Ulicy Piotrkowskiej przeszacowała zainteresowanie wykupem cegiełek).

W zeszłym tygodniu uroczyście otwarte zostały dwa kolejne fragmenty ulicy ułożone z imiennych kostek: Pomnik Łodzian Nowego Millenium (w nim także znalazło się miejsce dla każdego chętnego, który wykupił wartą kilkadziesiąt złotych cegiełkę) i Pomnik Łódzkiej Tożsamości. Ten ostatni gromadzi nazwiska osób ważnych dla historii miasta od jego zarania do dziś, łącznie niecałe 600 nazwisk. Zostało jednak jeszcze trochę miejsca, by w przyszłości ich listę wydłużyć.

Niezwykłych pomników na Piotrkowskiej jest więcej

– Pomnik Łodzian to coś wyjątkowego, coś, czego nie ma w żadnym innym mieście – podkreślała podczas uroczystości odsłonięcia Agnieszka Nowak, wiceprezydent miasta. – To pomnik tych, którzy chcieli podkreślić swój związek z łódzką społecznością – mówiła.

Pomnik Łodzian nie jest jedynym ciekawym pomnikiem na Piotrkowskiej. Po remoncie na ulicę wróciła też utworzona z okazji 50-lecia szkoły filmowej Aleja Gwiazd, którymi uhonorowane są wybitne postaci polskiego kina, i budząca spore kontrowersje Galeria Wielkich Łodzian – kilka sfinansowanych społecznie rzeźb w formie ławek, na których siedzą wybitni łodzianie. Przy Piotrkowskiej stoi też niewielkich rozmiarów Miś Uszatek, bohater animowanej bajki łódzkiej wytwórni Se-Ma-For.