Warszawa Zachodnia: Eksperyment z dostępnością

Wyznaczanie dworców autobusowych do udzielania pomocy osobom z niepełnosprawnościami i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej reguluje rozporządzenie unijne z 2011 roku, dotyczące praw pasażerów w transporcie autobusowym i autokarowym. Nakłada ono na państwa członkowskie obowiązek udzielania na dworcach autobusowych pomocy osobom z niepełnosprawnościami. Obecnie dotyczy ono komunikacji autobusowej i autokarowej powyżej 250 km.

Unia Europejska wprowadziła też, oprócz obowiązku udzielania pomocy osobom z niepełnosprawnościami, rejestr wyznaczonych dworców autobusowych i terminalu, tryby w jakich wyznaczenie to następuje oraz zasady ich wyznaczania. W Polsce mamy już pierwszy wyznaczony dworzec autobusowy – to dworzec Warszawa Zachodnia.

– Wyznaczenie dworca autobusowego Warszawa Zachodnia nastąpiło na podstawie porozumienia pomiędzy właścicielem tego dworca PKS Polonus a Ministerstwem Infrastruktury i Rozwoju. Podstawą porozumienia było dostosowanie dworca do pomocy osobom z niepełnosprawnościami w zakresie wskazanym w rozporządzeniu UE 181/2011 z dnia 16 lutego 2011 roku. Na tej podstawie dworzec autobusowy Warszawa Zachodnia został umieszczony w wykazie dworców wyznaczonych do udzielania pomocy osobom z niepełnosprawnościami – dowiadujemy się w resorcie infrastruktury. Urzędnicy przyznają jednocześnie, że obecnie Warszawa Zachodnia jest jedynym w Polsce dworcem wyznaczonym i ujętym w wykazie.

Czego dokładnie wymaga unia, mówiąc o pełnym dostosowaniu? To możliwość zwrócenia się o pomoc osoby z niepełnosprawnością w wyznaczonych punktach, swoboda przemieszczania się, swoboda wejścia na pokład pojazdu przy wykorzystaniu wind, wózków inwalidzkich lub innej potrzebnej pomocy, załadowanie i odbiór bagażu, przewóz w autokarze certyfikowanego psa przewodnika i swoboda w udaniu się na swoje miejsce siedzące. Zarządca dworca autobusowego Warszawa Zachodnia twierdzi, że wszystkie te wymogi na dzień podpisania porozumienia z Ministrem Infrastruktury i Rozwoju były już spełnione. – Rozumiejąc potrzebny osób z niepełnosprawnościami i wychodząc im naprzeciw, spółka wprowadziła inne udogodnienia. To m.in. dostosowane toalety, windy lub platformy, obniżone krawężniki czy punkt kontaktowy dla osób z niepełnosprawnościami – wymieniają przedstawiciele firmy Polonus. O te udogodnienia zapytaliśmy najbardziej zainteresowanych – czyli tych, którzy z całej infrastruktury korzystają na co dzień. Czy faktycznie Warszawa Zachodnia jest obiektem dostępnym dla osób z różnymi niepełnosprawnościami?

– Przede wszystkim musimy mieć świadomość, że chodzi o dworzec autobusowy. Ta część dworca jest dostosowana średnio, ale tragedii też nie ma patrząc na ogół dostosowania przestrzeni publicznej – komentuje całą kwestię Izabela Sopalska, autorka bloga Kulawa Warszawa, która szkoli urzędników i prywatne firmy z tego, jak projektować przestrzeń przyjazną i dostępną dla wszystkich jej użytkowników.

– Najważniejszym pytaniem jest dla kogo ma być dostosowany dworzec. Jeżeli dla wszystkich, to zdecydowanie nie jest. Oczywiście, dla osób słabosłyszących jest pętla indukcyjna w kasie, co jest ogromnym plusem, ale większość krawężników na terenie dworca jest kiepsko obniżona i wiele osób poruszających się na wózkach nie byłaby w stanie pokonać ich nachylenia samodzielnie. Dodatkowo na dworzec trudno się dostać, większość przystanków wokół niego jest niedostępnych. Musimy też pamiętać o tym, że sam dworzec to nie wszystko. Z tego co się orientuję, to w tej chwili jest tylko jedna tego typu firma, która w swoich pojazdach ma miejsce dla osoby na wózku i nie odjeżdżają one z tego dworca. Dla osób z niepełnosprawnością wzroku jedynym dostosowaniem, jakie tam zauważyłam są guzki ostrzegawcze przy przejściach i kontrastowe oznaczenie krawężników. Jest wiele rzeczy, których możemy się czepiać i mieć nadzieję, że wiele się zmieni w związku z wpisaniem dworca do tego wykazu, ale najpierw trzeba pomyśleć o zmianach i je wdrożyć, a później sobie gratulować