Ustawa o planowaniu przestrzennym ułatwi budowę dróg rowerowych

Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym to najważniejszy krajowy dokument regulujący zagadnienia kształtowania przestrzeni. O konieczności jego nowelizacji mówiono od dawna, zwłaszcza w kontekście panującego w Polsce braku ładu architektoncznego, niewłaściwej polityki przestrzennej czy chaosu reklamowego.

Uporządkować przestrzeń

W odpowiedzi na liczne głosy nawołujące do naprawy sytuacji rządzący postanowili pochylić się nad problemem. W kwietniu br. ruszył proces legislacyjny zmian w dokumentach dotyczących ładu przestrzennego. Nowelizacja przepisów ma rozwiązać najpilniejsze kłopoty związane z kształtowaniem przestrzeni, m.in. brak uwzględnienia zasad urbanistyki przy planowaniu (rozproszona zabudowa generująca wyższe koszty utrzymania infrastruktury), straty spowodowane niewłaściwą polityką przestrzenną, nieuwzględnianie wymogów zrównoważonego rozwoju przy nowych inwestycjach czy niewystarczający udział społeczny przy tworzeniu koncepcji. Pakiet modyfikacji prawnych - pod roboczą nazwą "małej nowelizacji" - stanowi wstęp do długofalowych zmian systemowych.

Wśród zapisów regulujących sposób przeprowadzania inwestycji budowlanych, tryb uchwalania planów miejscowych czy określających zasady gospodarowania przestrzenią znalazły się również wzmianki bezpośrednio związane z budową infrastruktury rowerowej.

Poza publiczną drogą

Projekt zmieniający ustawę o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym przewiduje na poziomie ogólnym zapewnianie rozwiązań ułatwiających przemieszczanie się pieszych i rowerzystów. W przypadku braku planu miejscowego nałoży również wymóg określenia w decyzji o warunkach zabudowy sposobów zagospodarowania terenu tak, by spełnione zostały potrzeby w zakresie komunikacji pieszej i rowerowej.

Najważniejsza zmianę zawarto jednak w art. 6 projektu. – Chodzi o możliwość realizacji tras rowerowych jako dróg publicznych w trybie tzw. specustawy. To bardzo ważny instrument - dzięki niemu możliwa jest budowa infrastruktury rowerowej w ciągu terenów nie należących do inwestora. W praktyce oznacza to, że samorząd gminy może zrealizować inwestycję rowerową przechodząca przez tereny nadleśnictwa, zarządu melioracji i urządzeń wodnych, zarządu gospodarki wodnej czy innych właścicieli instytucjonalnych oraz prywatnych – komentuje Daniel Chojnacki, oficer rowerowy Wrocławia. - „Mała nowelizacja” posiada również charakter porządkowy. Do tej pory część samorządów interpretowała obowiązujące akty prawne na swój sposób, nie traktując budowy dróg rowerowych jako inwestycji celu publicznego. Zakładano, że przy tworzeniu trasy dla cyklistów konieczna staje się również budowa jezdni dla ruchu ogólnego. – dodaje.

Przytoczony wyżej sposób interpretacji przepisów stanowił znaczącą barierę zwłaszcza dla rozwoju turystyki rowerowej, utrudniając (lub wręcz uniemożliwiając) tworzenie szlaków wiodących przez lasy, pola, wały czy dawne linie kolejowe. Po wprowadzeniu zmian wszelkie wątpliwości zostaną rozwiane – trasy dla rowerzystów zaczną funkcjonować jako pełnoprawne inwestycje celu publicznego, toteż będzie można realizować je nie tylko obok jezdni dla aut.