ISO 37120, czyli miasta ze znakiem jakości

Do ISO nikt nie zmusza, ale w wielu dziedzinach dzięki opracowanym przez organizację normom udało się wyznaczyć obiektywne standardy jakości, bo produkty tego samego rodzaju, ale wytwarzane w różnych krajach, albo przez różnych producentów można było zacząć porównywać. Z miastami do tej pory było dużo trudniej, no bo jak obiektywnie ustalić, czy wygodniej żyje się w Bangkoku, Krakowie, Johannesburgu czy w Seattle?

Nie znaczy to, że nie próbowano. Rozmaitych rankingów miast jest multum. Ale gdy kilka lat temu naukowcy z Uniwersytetu w Toronto się im przyjrzeli, doszli do wniosku, że z 1,2 tys. kryteriów, które w nich zastosowano, porównywalnych jest na dobrą sprawę tylko… sześć. To był początek prac nad sporządzeniem katalogu łatwych do zebrania i policzalnych danych, które jak najpełniej oddadzą stopień rozwoju miasta. W 2011 r. w projekt włączyło się ISO.

W maju w Toronto grupa miast zaproszonych do projektu (wśród nich są Szanghaj, Londyn, Toronto, Dubaj, Hajfong, Amman, Mekka, Chicago, Johannesburg, Buenos Aires, Helsinki, Barcelona, Rotterdam, Makati, Minna i Bogota) zgodziła się na stworzenie platformy o nazwie World Council on City Data, w ramach której będą udostępniały porównywalne dane odnośnie wcześniej ustalonych kryteriów. Twórcy przyznają, że wcześniej miasta niechętnie dzieliły się „wrażliwymi” danymi. Teraz ma się to zmienić. A WCCD to pierwszy krok do stworzenia powszechnej normy przydatnej do oceny miast. Kluczowe jest to, że miasta zgodziły się udostępniać dane i uzgodniły definicje. Z ponad setki zaproponowanych kryteriów ostatecznie wybrano 46.

– To nowe narzędzie potencjalnie może zmienić spojrzenie na rozwój miasta ze strony tych, którzy w nich pracują. Dla dziennikarzy to informacje dotyczące stopnia rozwoju miasta, a np. dla Banku Światowego podstawa do oceny sensowności przyznawanych grantów – tłumaczy w rozmowie z serwisem Citiscope.org Dan Hoornweg ze wspomnianego uniwersytetu, do niedawna pracownik Banku Światowego. Dodaje, że sama dostępność danych może być bodźcem do poprawy jakości miejskich usług.

Kryteria podzielone na kategorie:

Ekonomia: stopa bezrobocia; procentowa wartość nieruchomości przemysłowych i handlowych w stosunku do wartości wszystkich nieruchomości; procent ludności żyjącej poniżej poziomu biedy.
Edukacja: procent dziewcząt w wieku szkolnym, chodzących do szkoły; procent dzieci kończących szkołę podstawową; procent dzieci kończących szkołę średnią; ilość uczniów przypadających na jednego nauczyciela.
Energia: średnie roczne zużycie energii na jednego mieszkańca; procent mieszkańców z dostępem do energii elektrycznej; średnie roczne zużycie energii w budynkach publicznych na m2; procent energii ze źródeł odnawialnych w stosunku do całej energii zużywanej w mieście
Środowisko: poziom pyłów P 2.5, poziom pyłów P 10, poziom emisji gazów cieplarnianych na jednego mieszkańca.
Finanse: poziom zadłużenia miasta
Bezpieczeństwo pożarowe: ilość strażaków na 100 tys. mieszkańców; ilość ofiar pożarów na 100 tys. mieszkańców; ilość ofiar katastrof naturalnych na 100 tys. mieszkańców.
Zaangażowanie: frekwencja w ostatnich wyborach samorządowych; procent kobiet wybranych w ostatnich wyborach samorządowych.
Zdrowie: przewidywana długość życia; liczba szpitalnych łóżek na 100 tys. mieszkańców; ilość lekarzy na 100 tys. mieszkańców; śmiertelność dzieci do lat 5 na tysiąc urodzeń.
Bezpieczeństwo: ilość policjantów na 100 tys. mieszkańców; ilość zabójstw na 100 tys. mieszkańców.
Ochrona najuboższych: Procent mieszkańców żyjących w slumsach.
Śmieci: Procent mieszkańców z zapewnionym regularnym odbiorem śmieci; ilość śmieci na głowę mieszkańca; procent śmieci podlegających recyklingowi.
Komunikacja: ilość podłączeń do internetu na 100 tys. mieszkańców; ilośc telefonów komórkowych na 100 tys. mieszkańców.
Transport: kilometry sieci transportu publicznego o dużej pojemności na 100 tys. mieszkańców; kilometry sieci transportu publicznego o małej pojemności (light passenger transport) na 100 tys. mieszkańców; liczba podróży transportem publicznym w ciągu roku na jednego mieszkańca; liczba samochodów na głowę mieszkańca.
Planowanie miasta: powierzchnie terenów zielonych na 100 tys. mieszkańców.
Ścieki: procent mieszkańców od których odbierane są ścieki; procent ścieków, które nie są oczyszczane; procent ścieków, które są oczyszczane raz; procent ścieków, które są oczyszczane dwukrotnie; procent ścieków, które są oczyszczane trzykrotnie.
Woda: procent mieszkańców z dostępem do wody pitnej; procent mieszkańców z pełnym dostępem do wysokiej jakości źródeł wody; procent mieszkańców z dostępem do nowoczesnej kanalizacji; dzienne zużycie wody na jednego mieszkańca.