Jaka przyszłość trolejbusu?

Jeden z największych czeskich portali informacyjnych idnes.cz poinformował, że miasto Mariańskie Łaźnie planuje zakończenie eksploatacji swojej sieci trolejbusowej w 2017 roku. Kilkunastotysięczne miasto na zachodzie republiki ma niewielką sieć czterech linii obsługiwanych dziewięcioma pojazdami, ale utrzymanie trakcji trolejbusowej stało się zbyt kosztowne.

Aby na pewno przeciw ekologii?

Decyzja łazieńskich radnych pozornie idzie w kontrze do współczesnego nurtu stawiania na transport niskoemisyjny. Przypada na czas, w którym miasta Europy Środkowo-Wschodniej pozyskują z unijnych funduszy środki na rozbudowę trakcji trolejbusowej. Nowe linie powstają w Lublinie, postępuje wymiana taboru w Bratysławie, a Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju dotuje zakupy nowych pojazdów w mołdawskich Bielcach i Kiszyniowie,

W praktyce jednak być może czeskie miasteczko po prostu wyprzedziło bieg wydarzeń. Stale podnoszone normy wymuszają spadek emisji gazów i cząstek stałych w spalaniu paliwa w klasycznych autobusach. Choć z biegiem lat spada też poziom hałasu, autobusy nadal są jednak o wiele głośniejsze niż trolejbusy.

Na prąd bez górnej sieci

Rozwiązaniem mogą być akumulatorowe autobusy elektryczne – dziś mało powszechna nowość, która za kilka lat ma szanse stać się standardem. Elektrobusy zachowują bowiem zalety trolejbusu – korzystają z wydajnej w zastosowaniach komunikacyjnych energii elektrycznej, są cichsze i zachowują dobre parametry przyspieszenia – nie przejmując jednak większości jego wad. Odpada koszt budowy i utrzymania sieci energetycznej, a przede wszystkim przebieg tras staje się niezależny od dodatkowej, dedykowanej temu środkowi transportu infrastruktury.

Oszczędności przynosi nie tylko brak konieczności eksploatacji sieci trakcyjnej. Wozy elektryczne można garażować wspólnie z innymi autobusami, zmniejsza się więc koszt ich obsługi. Tańszy jest także sam zakup pojazdów – o ile pojazd z silnikiem elektrycznym nadal jest około dwukrotnie droższy niż jego odpowiednik napędzany olejem napędowym, o tyle kosztuje mniej-więcej o jedną piątą mniej, niż podobny trolejbus, a w związku ze stałym rozwojem technologii akumulatorów należy spodziewać się stopniowego spadku cen. Łatwiej też o pojazd krótszy niż standardowe 12 metrów.

Na baterie w Tychach

Początki podobnych zmian widać także w Polsce. Otwarta 1 października tyska linia F jest szóstą linią trolejbusową w mieście, ale pierwszą w skali kraju, która część swojej trasy pokonuje bez użycia sieci trakcyjnej. Choć brakujący odcinek pomiędzy osiedlem Z a pętlą Paprocany ma zostać wkrótce zelektryfikowany, pozostanie zakupiony tabor – 15 wyposażonych w baterie trakcyjne solarisów. Nie będzie więc problemem rozszerzenie sieci w przyszłości w podobny sposób.

Wciąż nie rozwiązano kilku problemów związanych z autobusami elektrycznymi, spośród których najważniejszym wydają się trudności ze składowaniem i recyklingiem akumulatorów. Wiele wskazuje jednak na to, że jesteśmy świadkami powolnego odwrotu trolejbusów, dla których wozy elektryczne wydają się godnym następcą.