Yunex: Jak działają systemy ITS w tunelach i drogach szybkiego ruchu?

Światełko w tunelu – czyli jak to się zaczęło?
 
Ciągły wzrost natężenia ruchu w połączeniu z rosnącym zapotrzebowaniem na mobilność, zwłaszcza w miastach, zwiększa potrzebę budowania tuneli. Są to obiekty newralgiczne w całym systemie transportowym miasta, które by chronić użytkowników i całą inwestycję, muszę spełniać szczególnie wysokie wymagania w zakresie dostępności i bezpieczeństwa. Według polskich i europejskich standardów tunele o długości przekraczającej 400m powinny być wyposażony w systemy takie jak:

• nadrzędny System Zarządzania Tunelem (SZT) klasy SCADA
• system wykrywania i sygnalizacji pożaru
• system przesyłu danych, monitoringu wideo, wideodetekcji, ANPR
• system wentylacji, nagłośnienia, punktów alarmowych
• zasilanie podstawowe i awaryjne
• oświetlenia podstawowe, awaryjne i ewakuacyjne
• pomiar kierunku i siły wiatru oraz pomiary środowiskowe
• system komunikacji radiowej
• elementy zarządzania ruchem jak m. in.: tablice zmiennej treści VMS, znaki portalowe LCS, sygnalizatory, szlabany, stacje pomiaru ruchu, stacje meteorologiczne
• system zabezpieczenia ruchu tramwajowego (dotyczy tuneli tramwajowych i kolejowych)

Yunex Traffic od kilkunastu lat wyposaża największe polskie tunele w zaawansowane systemy ITS zapewniające maksimum bezpieczeństwa i niezawodności.

Pierwszy projekt z zakresu sterowania ruchem w tunelach to lata 2003-2004 i umowa na system zarządzania tunelem „Wisłostrada” w Warszawie. Tunel Wisłostrady to główna oś komunikacyjna północ-południe w Warszawie, z której korzysta ponad 110 tys. pojazdów na dobę – ruch sterowany jest tam w zależności od warunków ruchu, prac serwisowych i przy okazji wydarzeń losowych oraz imprez masowych.

W latach 2007-2008 rozpoczęto prace nad wdrożeniem systemu zarządzania ruchem w jedynym w Polsce tunelu przeznaczonym wyłącznie na potrzeby ruchu tramwajowego i liczącym 1420m o nazwie Krakowski Szybki Tramwaj (KST). Rok później w ramach rozwoju systemu ITS w Warszawie rozpoczęto także sterowanie ruchem pod tunelem przy rondzie Zesłańców Syberyjskich, nieopodal Dworca Zachodniego w Warszawie. Od 2010 r. Yunex Traffic zajmuje się także zarządzaniem ruchem w tunelu drogowym im. Św. Rafała Kalinowskiego pod krakowskim Dworcem Głównym. Ponadto firma realizuje serwisowanie i utrzymanie systemów w obu krakowskich tunelach (drogowym oraz tramwajowym).

W latach 2016-2019 Yunex zajmował się także serwisowaniem i utrzymaniem blisko 1,5 kilometrowego tunelu pod Martwą Wisłą w Gdańsku. Najnowsza realizacja spółki od 2020 roku to z kolei systemy sterowania ruchem 4 tuneli (3 drogowych i jednego tramwajowego) w ramach Trasy Łagiewnickiej. 

- Wszystkie tunele zarządzane przez Yunex Traffic w Polsce są zarządzanie w technologii Yutraffic ROute+. To nowoczesne rozwiązanie dla dużych i skalowanych systemów, obsługujące do 2000 systemów rozproszonych, z
wbudowanym standardem bezpieczeństwa i konfiguracją na różne systemy operacyjne. Oprogramowanie pozwala na obserwowanie, rejestrowanie, przetwarzanie, sterowanie, alarmowanie, raportowanie zdarzeń w tunelach, ale także wspierające procesy optymalizacji, serwisu i utrzymania. To znacznie ułatwia zarządzanie tunelem, gwarantując prawidłową i bezpieczną eksploatację. W 2022 r. uzyskaliśmy dodatkowo certyfikat SIUP – świadectwo dopuszczenia, pozwalające na sterowania grupą wszystkich urządzeń w tunelu (w tym urządzeń przeciwpożarowych) w każdym trybie pracy – zwiększy to kompleksowość naszej oferty w kolejnych realizacjach tunelowych w Polsce, których w najbliższych latach na pewno nie zabraknie  – mówi Sławomir Matla, kierownik serwisu tunelu w Yunex Sp. z o.o.

Bezpieczne autostrady i drogi szybkiego ruchu

Te same systemy i rozwiązania obecne w tunelach Yunex wykorzystuje także tworząc i zarządzając systemami sterowania ruchem na drogach szybkiego ruchu i autostradach w Polsce.

System Yutraffic ROute+ jest niezwykle wszechstronny i może być wykorzystywany do sterowania znakami i tablicami o zmiennej treści, znakami pryzmatycznymi, sygnałami sterowania na pasach ruchu oraz barierami na drogach lub w tunelach. System zbiera i dostarcza szereg ważnych informacji dla służb utrzymania ruchu, integruje wiele podsystemów oraz pojedynczych stacji pomiarowych, czujników, kamer itp. Jedną z podstawowych cech jest monitoring i zarządzanie wszelkimi instalacjami występującymi w tunelach drogowych. System współdziała z innymi centrami sterowania ruchem.

Yutraffic ROute+ jest zaprojektowany modułowo i może być stosowany jako serce systemów o dowolnej wielkości, od kompaktowych centrów z niewielką ilością stacji przydrożnych i obiektów aż po pełnoprawne, nadrzędne centra sterowania obsługujące setki obiektów i miliony zmiennych. System nadaje się do stosowania na wszystkich poziomach sterowania i może być łatwo rozbudowywany w dowolnym momencie w celu spełnienia nowych specyficznych wymagań.

Pierwsze realizacje Yunexa na drogach szybkiego ruchu pojawiły się już w 2014-2015 roku na drodze S11 w okolicach Kępna. Następnie firma była odpowiedzialna za wdrożenie systemu sterowania na drodze DK16/S51 – obwodnicy Olsztyna oraz na odcinkach drogi ekspresowej S5 (okolice Bydgoszczy) oraz S6 (okolice Szczecin). Yunex jest dostawcą także urządzeń i systemu sterowania na 3 odcinkach A1, a obecnie realizuje zadania m.in. na S11, S7 oraz A2.

- Sporą inwestycją w której aktualnie uczestniczymy jest budowa drogi S7, zarówno na odcinkach warszawskich jak i krakowskich. Szczególnie wymagające okazała się organizacja ruchu na moście na Wiśle na odcinku Czosnów-Modlin, co zbiegło się m.in. z wizytą prezydenta Bidena w lutym 2023 roku w naszym kraju. Technologie jakie tam zastosowaliśmy pozwalają na elastyczną, czasową organizację ruchu, poprzez zastosowanie znaków zmiennej treści, bez konieczności dodatkowych instalacji urządzeń. Dodatkowo nowe funkcjonalności w systemie V2X zapewniające bezpośrednią komunikację między infrastrukturą, a
pojazdem osobowym wdrażamy obecnie na drodze S11 oraz odcinku A2 wspólnie z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad. To rozwiązania, które jest silniej stawiają na bezpieczeństwo kierowców, bez konieczności instalacji systemów stacjonarnych takich jak VMS  – powiedział Wacław Kurowski, kierownik IUT Solutions w Yunex Sp. z o. o

Yunex Traffic jest partnerem konferencji XI Kongres Infrastruktury Polskiej, która odbędzie się 15 czerwca w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie.
Więcej na www.KongresInfrastruktury.pl.