Wiedeń: Autonomiczny autobus w dzielnicy przyszłości [zdjęcia]

Seestadt Aspern to najmłodsza dzielnica Wiednia wybudowana na północnym wschodzie miasta i pierwszy zakrojony na tak dużą skalę projekt urbanistyczny opierający się na ideach smart city. Powstające tam budynki, takie jak np. pierwszy na świecie drewniany wieżowiec, mają wykorzystywać najnowsze technologie i odnawialne źródła energii. Całe Seestadt Aspern zostało pokryta siecią linii autobusowych ułatwiających dojazd do metra. Wszędzie ma być blisko, wszystko ma być pod ręką. Z wyjątkiem przystanków, różnice poziomów pomiędzy ulicami a chodnikami praktycznie nie istnieją, do minimum zostały ograniczone miejsca parkingowe na powierzchni, a parkingi lokalizowano odrębnie od inwestycji mieszkaniowych.

W zakresie ruchu kołowego charakterystycznym elementem master planu jest wewnątrzdzielnicowy ring spajający układ drogowy całego Aspern. To on ma zapewniać sprawne połączenie drogowe z biegnącą na północy A23 oraz wyjazd z dzielnicy na południe. Warto także odnotować, że w pobliżu ringu planowane jest zlokalizowanie większości parkingów podziemnych, czy raczej wjazdów do tych parkingów, co ma ograniczać ruch samochodów po drogach lokalnych. Ring biegnący pomiędzy stacjami metra i omijający zielone centrum dzielnicy ma służyć także jako główna trasa dla dostawców ładunków do działających w Aspern firm. Dopełnieniem idei smart city w Seestadt Aspern ma być zrównoważony i inteligentny transport publiczny wykorzystujący m.in. autobusy bezzałogowe.

Autonomia w praktyce

Dwa lata temu w nowej, wiedeńskiej dzielnicy ruszył projekt badawczy mający na celu wprowadzenie inteligentnych, bezzałogowych autobusów do komunikacji miejskiej. Jego celem było wprowadzenia do normalnego ruchu drogowego pierwszego pojazdu autonomicznym w Austrii. Pojazd komunikuje się z sygnalizacją świetlną, wykrywa przechodniów i rowerzystów na drodze oraz ostrzega, w czasie rzeczywistym, inne pojazdy autonomiczne przed problemami na drodze.

Z początkiem maja tego roku na ringu Aspern ruszą testowe przejazdy do uruchomienia regularnej linii autobusowej wykorzystującej dwa autonomiczne pojazdy. Przez pierwszy miesiąc nie będą one dostępne dla pasażerów – prowadzona będzie kontrolowana eksploatacja w trakcie której autobus będzie ‘uczył się” nowej trasy oraz testowane będzie jego współdziałanie z urządzeniami zamontowanymi wzdłuż trasy.

Pojazdy, które zobaczymy w Seestadt Aspern zostały przygotowane przez konsorcjum C2X. W jego ramach Siemens Mobility odpowiada za prace nad czujnikami i rozwojem systemów umożliwiających komunikację między autobusem i otoczeniem. Partnerami projektu jest Austriacki Instytut Technologii (AIT), Austriackie kuratorium bezpieczeństwa na drodze (KfV), TÜV Austria (Związek Kontroli Technicznej) oraz Navya czyli francuska firma specjalizująca się w budowie pojazdów autonomicznych.

Autonomiczny autobus elektryczny wyprodukowany przez Navya oferuje miejsce dla 11 pasażerów (8 stałych w układzie 4 foteli naprzeciwko siebie i 3 rozkładane), ale obecnie jedno z nich będzie wykorzystywane przez operatora kontrolującego pracę pojazdu i mogącego w razie potrzeby przejąć kontrolę nad pojazdem.

Trasa prowadząca przez Aspern zaczyna się na stacji kolejki U2 Seestadt i kończy w centrum technologicznym Aspern Smart City Research (ASCR). Łącznie to sześć przystanków, których przejechanie ma zajmować od 10 do 12 minut. Nowa linia będzie dostępna dla pasażerów od 6 czerwca i będzie obsługiwana przez dwa pojazdy. Zainstalowane w pojazdach baterie mają im umożliwiać działanie przez cały dzień – ładowanie będzie odbywała się w nocy na zlokalizowanej na terenie dzielnicy zajezdni.

Obsługujące pierwsza autonomiczną linie autobusową w Austrii Wienner Linien zapewnia, że korzystanie z niej będzie bezpłatne.

Technologia C2X

Technologia C2X opracowana przez Siemens Mobility to system zarządzania ruchem drogowym, który pozwala pojazdom na komunikację z infrastrukturą oraz centrami sterowania ruchem ulicznym. Technologia C2X to system Sitraffic (RSU), łączący pojazdy z danymi krytycznymi czasowo, takie jak informacje o pieszych, zmiany świateł ulicznych i utrudnienia w ruchu drogowym oraz podzespołami pokładowymi (OBU), które nieustanne podają pozycję pojazdu, prędkość oraz kierunek podróży. Centra sterowania ruchem ulicznym korzystają z danych z obu systemów (RSU i OBU), aby zapewnić bardziej wydajną kontrolę ruchu. Sitraffic RSU łączy wszystkie wewnętrzne standardy komunikacyjne C2X z systemami bezpieczeństwa, taka by dane były bezpieczne, a sprzęt i oprogramowanie w pełni kompatybilne ze wszystkimi rozwiązaniami C2X.

System może zmniejszyć natężenie ruchu i optymizować natężenie ruchu ulicznego poprzez przekierowywanie pojazdów na inne trasy przed pojawieniem się przestojów, zapobiegać wypadkom i zmniejszyć emisję spalin, co przyczyni się do zwiększenia standardu życia i rozwoju ekonomicznego miast na całym świecie. Jego widocznym elementem w Aspern są zamontowane na latarniach kamery i czujniki zbierające dane, które są w czasie rzeczywistym przekazywane do pojazdu. Ten zyskuje więc dodakotwe „oczy’ i z wyprzedzeniem wie jak wygląda ruch uliczny na trasie.

Autonomiczna infrastruktura nie tylko w Austrii

To nie jedyny projekt z zakresu współpracy infrastruktury z pojazdami autonomicznymi. Od 2018 r. Siemens Mobility wspólnie z Instytutem Ochrony Środowiska, Energii i Mobilności, Politechniką w Monachium oraz firmami niemieckimi IAV, UTB i Emm testują podobne rozwiązanie na kampusie Siemensa w Monachium-Perlach. Tor testowy prowadzi przez kampus i pozwala na symulację ruchu ulicznego w różnych sytuacjach. Partnerzy projektu pracują wspólnie nad współzależnościami między infrastrukturą drogową, oprogramowaniem w chmurze i autonomicznymi pojazdami elektrycznymi. W projekcie są wykorzystywane dwa rodzaje pojazdów: wysoce zautomatyzowany samochód jednoosobowy oraz autobus. Dla potrzeb projektu słupy ustawione przy trasie są wyposażone w skanery laserowe, radary oraz kamery służące do monitoringu całej drogi i precyzyjnego określania pozycji pojazdów.