Warszawa konsultuje politykę mobilności. Prymat transportu zbiorowego

Warszawska Polityka Mobilności jest kontynuacją wcześniej obowiązującej strategii zrównoważonego transportu z 2009 r. i polityki transportowej z 1995 r. – Dokument powstał w Biurze Drogownictwa i Komunikacji w ramach seminariów i konsultacji. W czerwcu ogłosiliśmy gotowość dokumentu do konsultacji – mówi Mieczysław Reksnis, szef Biura Drogownictwa i Komunikacji.

Jak na polskie warunki dokument ma charakter rewolucyjny, jeżeli chodzi o spojrzenie przez urzędy na miasto. Wprost stwierdzono w nim, że samochodów w Warszawie jest za dużo – więcej centrum już po prostu nie przyjmie. Stąd wyraźne postawienie na transport zbiorowy, który w stolicy zresztą od lat cieszy się większą popularnością. – Przypominam, że według badania ruchu z 2015 r. w dalszym ciągu blisko 50% podróży odbywa się komunikacją publiczną. Utrzymuje się stabilnie poziom używania samochodu osobistego w okolicy 30%. Wyłonił się wysoki, jak na warszawskie warunki, udział ruchu rowerowego, co nas bardzo cieszy. To dowód na to, że strategia transportowa, która została w 2009 r. została przyjęta, przynosi skutki – mówi Mieczysław Reksnis.

Opracowany dokument duży nacisk kładzie na mobilność, rozumianą jako zachowania ludzi. WPM proponuje więc szereg działań, które mają wpłynąć na ich zmianę. Poza promocją car-poolingu i wdrożeniem systemu car-sharingu, ułatwieniami dla samochodów o małych gabarytach i ekologicznym napędzie, Warszawa będzie rozwijać strefowanie ruchu, zreorganizuje system parkowania, a na części ulic celowo będzie zmniejszana przepustowość.

Teraz, jesienią, rusza cykl spotkań poświęconych Warszawskiej Polityce Mobilności. – Chcemy pozyskać opinię mieszkanek i mieszkańców na temat tego jak możemy pozytywnie wpłynąć na zachowania komunikacyjne – czyli jak zmniejszyć liczbę samochodów osobowych na ulicach i zwiększyć ruchliwość mieszkańców posługujących się przede wszystkim transportem publicznym, a także zachęcić do chodzenia pieszo i korzystania z rowerów – mówi Reksnis.

Idee, które przyświecają opracowaniu, znajdują już odzwierciedlenie w działaniach podejmowanych przez miasto. Nie chodzi tylko o inwestycje w infrastrukturę, jak np. rozbudowa II linii metra, ale także przebudowy ulic. Wystarczy wspomnieć zwężoną Świętokrzyską czy zaawansowane plany zwężenia al. Jana Pawła II czy wytyczenia pasów w rejonie Dworca Centralnego, Emilii Plater i Ronda Czterdziestolatka.

Nie wszędzie jednak zasady zrównoważonej mobilności zyskują uznanie. Według części komentatorów, zwłaszcza prawej strony politycznej, to działania ideologiczne, które naruszają wolność jednostki do poruszania się samochodem. Niedawno Łukasz Zboralski, które jest publicystą „Do Rzeczy” i kieruje portalem portalem poświęconym bezpieczeństwu na drogach Brd24.pl, przekonywał, że miasta pod ręką rowerzystów i miejskich aktywistów „stają się już niebezpieczne dla ludzi”. Jako przykład podaje właśnie rezygnację z „bezpiecznych przejść podziemnych” i zmuszanie ludzi do chodzenia po pasach (jak z tym zmuszaniem jest doskonale widać w miejscach, gdzie pasy powstały obok równolegle funkcjonujących przejść podziemnych, które teraz świecą pustkami). Inny, świeży przykład dostarczył też radny PiS z Olsztyna, który stwierdził, że „lewacka ideologia” objawiająca się zwężaniem ulic i eliminowaniem samochodów z centrum zagraża funkcjonowaniu Starego Miasta.

Główne obszary Warszawskiej Polityki Mobilności (dokument do ściągnięcia)

• Zagospodarowanie przestrzenne: To m.in. normy parkingowe; plany transportowe dla planów miejscowych, decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu; plany rozwojowe dla rejonów, węzłów przesiadkowych, terenów planowanych zmian zabudowy. Jednym z działań na najbliższe lata, zwłaszcza w centrum miasta, będzie rewaloryzacja ulic i placów. 
  
• Wpływanie na popyt: Zachęcanie do odbywania podróży pieszo, rowerem lub komunikacją miejską. Wpływanie na popyt to np.: promowanie i wspieranie elastycznych godzin pracy; niższe taryfy w komunikacji poza szczytem; e-usługi; telekonferencje i telespotkania; praca zdalna, wykonywana częściowo w pracy lub w domu; ograniczanie dostępności obszarów (strefa śródmiejska, centra dzielnic) dla ruchu samochodowego.
  
• Ruch pieszy: Rosnąca rola transportu pieszego, zwłaszcza w centrum miasta; przejścia do i w obrębie węzłów przesiadkowych. Planowane działania to m.in.: poprawa dostępności ulic dla osób o ograniczonej mobilności (przejścia przez jezdnie, likwidacja barier, dostosowanie sygnalizacji); odzyskiwanie przestrzeni publicznych dla funkcji np. kulturalno-usługowych; standardy projektowania; poprawa bezpieczeństwa pieszych. 
  
• Transport zbiorowy: Doprowadzenie do 65% udziału komunikacji miejskiej w obsłudze wszystkich podróży wykonywanych w Warszawie środkami transportu oraz 80% udziału w przypadku podróży do obszaru śródmiejskiego i 50% udziału na granicy Warszawy. Działania to m.in. rozszerzenie współpracy z samorządami aglomeracji; modernizowanie i rozwój komunikacji autobusowej i tramwajowej; kontynuacja budowy metra; usprawnienie komunikacji kolejowej; wdrażanie rozwiązań z zakresu inteligentnych systemów transportowych (ITS). 
  
• Ruch rowerowy: Celem jest osiągnięcie 10% udziału w codziennie lub prawie codziennie odbywanych podróżach w sezonie wiosenno-letnim, a w strefie śródmiejskiej ponad 20%. Służyć temu ma np.: budowa dróg dla rowerów, pasów i kontrapasów; dopuszczenie ruchu pod prąd na ulicach jednokierunkowych; tworzenie tzw. stref tempo 30; likwidowanie barier w pokonywaniu skrzyżowań; podwyższanie bezpieczeństwa; zorganizowanie miejskiego serwisu rowerowego. 
  
• Ruch samochodowy: Ograniczenie roli samochodów w mieście, zwłaszcza w strefie śródmiejskiej poprzez m.in. strefowanie ruchu; zmniejszanie przepustowości ulic i skrzyżowań; priorytetowe traktowanie ruchu pieszego; rozwój systemów carsharingu; wspieranie korzystania z samochodów o małych gabarytach, z małymi silnikami i z ekologicznymi napędami. Przeciwstawienie się presji zmotoryzowanych umożliwi przeznaczenie miejsc dotychczas zajmowanych przez samochody na inne cele, m.in. na poprawę warunków ruchu pieszego i rowerowego oraz rozwój społecznych i kulturowych funkcji ulic.
  
• Parkowanie: Zarządzanie parkowaniem poprzez m.in. eliminowanie nielegalnego parkowania; zastąpienie parkowania na chodnikach parkowaniem na pasach postojowych, w zatokach, na parkingach; system zarządzania parkowaniem; zwiększenia sprawności SPPN. 
  
• Transport ładunków: Zorganizowanie systemu dostaw ładunków, obejmującego m.in. współpracę z centrami logistycznymi przy ustalaniu tras i okresów ruchu samochodów towaro¬wych oraz organizację postoju pojazdów zaopatrzenia, ograniczanie dostępności poszczególnych obszarów miasta dla samochodów ciężarowych w zależności od tonażu.
  
• Edukacja i promocja: Działania związane oddziaływaniem finansowym, promocją i edukacją, m.in.: uprzywilejowanie w SPPN pojazdów niskoemisyjnych; kontrola poprawności parkowania oraz wnoszenia opłat; utworzenie ośrodka szkoleniowego – Miasteczka Mobilności MIMO; wznowienie obrad tzw. Warszawskiego Okrągłego Stołu Transportowego pod nazwą Warszawski Okrągły Stół Mobilności (WOSM).