W Opolu nie chcą pasów rowerowych

W grudniu ubiegłego roku pod opolskim ratuszem odbyła się manifestacja cyklistów. Domagali się przeznaczenia 0,5% budżetu miasta (ok. 3 mln zł) na wydatki związane z infrastrukturą rowerową. Swój postulat argumentowali rosnącą liczbą zdarzeń z udziałem rowerzystów na terenie miasta. Przypomnieli także o nieuwzględnianiu obywatelskich wniosków związanych z inwestowaniem w drogi dla rowerów.

Pokłosiem manifestacji było złożenie przez wiceprezydent Opola Danutę Wesołowską deklaracji odnośnie stworzenia spójnego systemu tras. Danowska zapewniała, że widzi ogromne rezerwy dla stworzenia odpowiednich rozwiązań organizacyjnych w postaci pasów oraz dróg rowerowych. Jak wykorzystanie wymienionych wyżej rezerw ma wyglądać w praktyce?

Pasy zbyt rewolucyjne

Okazuje się, że stworzenia pasów rowerowych (czyli wydzielonych przy krawędzi jezdni przestrzeni dla rowerzystów) nie popiera opolski oficer rowerowy, Sławomir Szota. Przekonuje, iż tego rodzaju rozwiązania mogą przynieść więcej szkody, niż pożytku. Pasy postrzega jako rewolucję, na którą mieszkańcy Opola nie są gotowi – rower wciąż nie stanowi tam popularnego środka transportu. Dodatkowym argumentem przeciwko wyznaczeniu pasów ma być złość kierowców widzących, że odebrana im na rzecz cyklistów przestrzeń pozostaje niewykorzystywana.

Zdaniem oficera, nowe rozwiązania należy wprowadzać dopiero wtedy, kiedy mieszkańcy oswoją się z rowerami, a liczba miejskich cyklistów wzrośnie.

Świadomość transportowa – co ją kształtuje?

Czy przytoczone wyżej podejście ma sens? Niekoniecznie. Doświadczenia miast cechujących się znacznym udziałem rowerów w transporcie są nieco inne. To dobra infrastruktura przyciąga rowerzystów, a nie na odwrót. Żeby zwiększyć liczbę miejskich cyklistów, należy najpierw zapewnić odpowiednie warunki poruszania jednośladem. Udogodnienia muszą faktycznie być udogodnieniami. Jeśli nie zapewnią komfortu, bezpieczeństwa i odpowiedniej płynności komunikacyjnej, ruch rowerowy nie będzie się rozwijał.

Myślenie, że dobre rozwiązania można wdrażać dopiero po upowszechnieniu się roweru, prowadzi donikąd. Cyklistów nie przybędzie, dopóki nie będą mieli dobrej infrastruktury. Nikt nie stworzy infrastruktury, bowiem w mieście jest za mało rowerzystów. Błędne koło się zamyka. Taka sytuacja panuje w wielu polskich miastach. Jedynie te, które zdecydują się na inwestycję w porządne trasy i zrealizują je z odpowiednim rozmachem, mogą liczyć na zauważalny wzrost liczby użytkowników jednośladów.

Podobnie ma się sprawa z pasami rowerowymi. Polityka transportowa oraz działania związane z inwestycjami powinny w określony sposób kształtować rzeczywistość, nie poprzestając jedynie na biernym dostosowywaniu się. Jeśli opolscy decydenci będą unikać pasów rowerowych, możemy mieć pewność, że w stolicy opolskiego nigdy się nie przyjmą. Podobnie, jak nigdy nie rozwinie się ruch rowerowy. Wydzielanie niskiej jakości infrastruktury z chodników (nierozerwalnie związane przy tym z zabieraniem przestrzeni pieszym) raczej nie zachęci mieszkańców do zmiany środka transportu.

W Gdańsku, Wrocławiu czy Krakowie (gdzie ruch na jezdniach jest dużo większy) pasy się przyjęły, a rowerzyści z nich korzystają. Dlaczego – przy wsparciu odpowiednimi akcjami edukacyjnymi - miałoby się nie udać w Opolu?