Raport ZDG TOR: Automaty przesyłkowe – zielone rozwiązanie dla ostatniej mili

W raporcie Zespół Doradców Gospodarczych TOR podsumował dotychczasową wiedzę w tym obszarze i poszukuje odpowiedzi na pytania o przyszłość automatów przesyłkowych.

Przesyłkomaty obsługiwane pojazdami dostawczymi o napędzie elektrycznym to najlepsze z dostępnych dziś (i realistycznych do wdrożenia) rozwiązań dla masowej logistyki miejskiej. Powszechne wykorzystanie automatów przesyłkowych już dziś sprawia, że branża e-commerce może rozwijać się w bardziej efektywny i zrównoważony sposób.

Gdyby nie paczkomaty, na ulicach pojawiłoby się znacznie więcej pojazdów dostawczych generujących zanieczyszczenia w trakcie długotrwałych i wielokrotnie problematycznych dostaw do domu. W przeliczeniu na jedną paczkę, emisje CO2 związane z dostawą do automatu są w większości przypadków od 3 do 20 razy mniejsze. Jeden pojazd dostawczy jest w stanie w ciągu dnia dostarczyć do paczkomatu 13 razy więcej paczek niż klasyczny kurier do domu.

Przesyłkomaty są znacznie bardziej „zielone”, kiedy więcej osób dociera do nich pieszo, rowerem czy też na trasie, którą i tak codziennie pokonuje. Już dziś większość konsumentów odbiera swoje paczki „przy okazji”.

Ograniczenie możliwości rozwoju sieci automatów przesyłkowych to przepis na zwiększenie zatłoczenia na drogach miast i pogorszenie bilansu środowiskowego dostaw. Międzysektorowa współpraca na rzecz takiego dostosowania rozmieszczenia automatów, by odpowiadały na potrzeby i uwagi mieszkańców, sprawi, że skorzystamy na tym wszyscy.

Główne wnioski z raportu:

• Wyniki badań są jednoznaczne. Po pandemii nie wrócimy do świata sprzed paczkomatów i masowych zakupów w sieci.
• Wzrost liczby paczkomatów to bezpośrednia odpowiedź na sytuację rynkową i wzrost znaczenia handlu elektronicznego. Wraz z nieuchronnym wzrostem popularności zakupów w sieci wspieranie przyjaznych dla środowiska dostaw jest realnym wyzwaniem polskich miast.
• 68% Polaków uważa, że dostawa do maszyny paczkowej należy do najbardziej zachęcających do zakupów przez internet form dostawy. To ulubiona forma dostawy szerokiej grupy konsumentów.
• Gdyby zlikwidować tylko jeden paczkomat, w danej części miasta tego samego dnia mogłoby się pojawić nawet trzynaście dodatkowych pojazdów dostawczych, często zatrzymujących się na czas dostawy w problematycznych lokalizacjach. Dwunastu dodatkowych kurierów dostarczających przesyłki do domu na ulicach wystarczy, by zniwelować efekty wymiany średniej wielkości miejskiego autobusu na elektryczny.
• Jak pokazuje przykład Londynu, nawet usunięcie z centrum miasta większości prywatnych samochodów może nie przynieść oczekiwanych skutków przy wzroście popularności dostaw związanych z handlem elektronicznym i taksówek.
• Jeśli zaniedbamy kwestię efektywności miejskiej logistyki (i szerzej całego sektora transportu), za kilka lat możemy obudzić się w rzeczywistości, w której nawet pomimo wielomiliardowych nakładów na elektromobilność i inwestycje w zrównoważony transport nasze miasta będą bardziej zatłoczone niż kiedykolwiek wcześniej.
• Automaty przesyłkowe są najbardziej efektywną formą dostaw w ostatniej mili wspieraną przez władze publiczne w wielu krajach Europy. Przedstawia się je tam jako rozwiązanie przyszłości na drodze do przyjaznej dla środowiska gospodarki.
• Także polskie samorządy powinny podjąć dialog z coraz liczniejszymi przedstawicielami rynku. To lokalne władze często dysponują najlepszymi narzędziami i terenami, które mogą zapewnić spójność infrastruktury logistycznej z otoczeniem. Potencjalne lokalizacje przesyłkomatów należy uwzględniać w planowaniu przestrzennym.
• Skala systemu paczkomatów zapewnia polskim konsumentom wygodę i dostępność wyprzedzającą rozwiązania stosowane w innych krajach – Polska należy do liderów tej technologii w skali światowej, a rozwiązania InPostu upowszechniają się w krajach bałtyckich, Wielkiej Brytanii czy Austrii.

POBIERZ RAPORT