Pierwszy tramwaj od firmy Bozankaya dotarł do Belgradu

Bozankaya realizuje dla Belgradu kontrakt na dostarczenie 25 pięcioczłonowych tramwajów o długości 30,5 m. Wartość umowy to 67,4 mln euro. Cena za jeden pojazd wyniosła 2,7 mln euro bez VAT. Pojazdy są całkowicie niskopodłogowe i składają się z pięciu członów. Ich konstrukcja i projekt bazują na wagonach dla Jassy. Są jednak od nich dłuższe i posiadają inny układ drzwi. Tramwaje dla Belgradu w członach skrajnych zostały wyposażone w drzwi jednoskrzydłowe, a w pozostałych członach łącznie w cztery pary drzwi dwuskrzydłowych.

Tramwaje dla Belgradu posiadają dwa wózki napędowe (4 x 100 kW) i jeden wózek toczny w środkowej części składu. Maksymalna pojemność pojazdów powinna wynosić 170 pasażerów stojących i 48 siedzących. Pojazdy zostały ponadto wyposażone w elektroniczny i głosowy system informacji pasażerskiej, monitoring, podjazd dla osób niepełnosprawnych oraz klimatyzację w kabinie kierowcy i w przedziale pasażerskim, a także urządzenia umożliwiające podłączenie do internetu. Prędkość maksymalna pojazdów wyniesie 70 km/h.

Pierwszy tramwaj z zamówionej partii 25 pojazdów dotarł do Belgradu 29 maja prosto do zakładu Sekretarijat za javni prevoz. – Po testach eksploatacyjnych, mieszkańcy wkrótce zostaną poinformowani o wszystkich szczegółach, a przede wszystkim terminie włączenia nowych tramwajów do ruchu – poinformowano na stronie Sekretarijat za javni prevoz. Zgodnie z kontraktem pierwszy wóz miał dotrzeć w rekordowym okresie 9 miesięcy od momentu podpisania umowy. Ostatecznie tramwaj dotarł półtora miesiąca później.

Pierwszy już w Belgradzie

Podczas realizacji umowy przez firmę Bozankaya 27 grudnia 2024 r. podpisano aneks do umowy. Zmiana dotyczyła powłoki lakierniczej. Pierwotnie tramwaje miały być czerwone, ale w październiku 2024 r. burmistrz Belgradu zdecydował, że wszystkie nowo zakupione pojazdy będą pomalowane na nowy, niebieski kolor, nazwany „błękitem bizantyjskim”. Według burmistrza kolor czerwony nawiązuje do tradycji socjalizmu, a pojazdy pomalowane w ten kolor „przypominają stoiska z hot dogami”. Z kolei kolor niebieski ma być bardziej kojarzony z Belgradem i symbolizować jego rzeki oraz nawiązywać do barw herbu miasta.

Belgrad ostatnie nowe tramwaje zamówił od hiszpańskiego producenta CAF w latach 2011-2013. W sumie miasto pozyskało 30 wozów. Stolica Serbii boryka się z ogromnym niedofinansowaniem swojej komunikacji miejskiej, co odbija się na stanie technicznym pojazdów. Politycy od dawna prześcigają się w obietnicach i zapowiadają odnowienie taboru tramwajowego. Niestety, mimo że niedawno udało się zakupić nowy tabor, to nie obyło się bez licznych kontrowersji w trakcie postępowania przetargowego ze strony władz Belgradu.

Najdroższe tramwaje w Europie

Serbskie media wskazywały bowiem na dużą cenową dysproporcję między serbskim przetargiem a zamówieniami z innych europejskich miast. W momencie rozstrzygnięcia przetargu okazało się, że stolica Serbii kupowała najdroższe tramwaje w Europie – ok. 5,5 mln euro za jeden pojazd i to już z odliczeniem VAT-u. Dla porównania Timisoara kupiła 17 wozów od tureckiej firmy Bozankaya, a za podobne tramwaje miasto zapłaciło cenę 1,9 mln euro za jeden pojazd.

Zaskakujące było również to, że do przetargu nie stanął żaden ze znanych europejskich producentów. Tym bardziej, że w trakcie postępowania potencjalni klienci zadawali niezwykle dużo pytań, w których zwracali się o wyjaśnienie warunków i kryteriów oferty. Wśród pytających był przede wszystkim Stadler oraz Pesa. Sugerowało to, że zamawiający mógł spodziewać się kilku ofert od zagranicznych firm. Na kilka godzin przed zakończeniem przetargu na zakup nowych tramwajów wpłynęła jednak tylko jedna oferta i to właśnie od firmy Bozankaya. Dodatkowo wskazywano także na tajemniczy wyjazd szefa urzędu belgradzkiego burmistrza do Turcji, który odbył się przed ogłoszeniem przetargu. Pojawiły się więc głosy wskazujące na ustawienie przetargu pod tureckiego producenta.