Mazowsze: Będą dodatkowe środki na projekty energetyczne związane ze smogiem?

Jak mówił podczas tegorocznego Kongresu Czystego Powietrza Marek Pszonka, członek zarządu Mazowieckiej Agencji Energetycznej, zainteresowanie wymianą źródeł ciepła na Mazowszu jest duże, czego wyrazem jest powstawanie rezerwowych list beneficjentów praktycznie wszędzie tam, gdzie pojawia się możliwość pozyskania dofinansowania do zastąpienia tradycyjnych kotłów na paliwa stałe. Zaznaczył też, że prowadzenie programów wsparcia mieszkańców w tym zakresie nie jest proste, co odbija się na tempie działań. – Nie zwracamy natomiast często uwagi, że sama emisyjność gospodarki, także ta związana z transportem, wynika z tempa rozwoju gospodarczego – zauważył.

Samorządy mają problem z fazą przygotowawczą projektów energetycznych

Opisywał, że w 2017 r. województwo mazowieckie było czwartym pod względem tempa rozwoju regionem Europy. – Naturalnie więc pojawia się większa liczba samochodów czy komunikacji zbiorowej, która też w jakiś sposób emituje – przekonywał prelegent. – Pojawia się też zwiększona konsumpcja energii – dodał. Prognozował, że w przypadku szybkiego rozwoju energochłonność województwa do 2030 r. może wzrosnąć nawet dwukrotnie.

MAE wraz z władzami województwa mazowieckiego przygotowała więc diagnozę najważniejszych problemów odczuwanych przez samorządy przy realizacji przedsięwzięć związanych z termomodernizacją i wymianą źródeł ciepła, ale też z odnawialnymi źródłami energii. Wynika z niej, że bardzo dużo trudności przysparza faza przygotowawcza. – Dlatego też chcemy w jakiś sposób temu zaradzić. Rozważamy aplikację z poziomu regionu do Europejskiego Banku Inwestycyjnego o środki w mechanizmie Elena, z których mogłaby być finansowana faza przygotowawcza projektów – stwierdził Marek Pszonka.

Łatwiejsze odejście od formuły „zaprojektuj i wybuduj”

Argumentował on, że już dziś wielkość dostępnych funduszy jest niewystarczająca w stosunku do potrzeb i zainteresowania, a w związku ze wzrostem gospodarczym ich ilość będzie jeszcze niższa. Tymczasem sytuacja budżetowa samorządów niższego szczebla jest w opinii przedstawiciela MAE trudna. Kierowanie się zaś niską ceną realizacji przygotowań nie zawsze przynosić ma dobry skutek. Negatywnymi konsekwencjami są m.in. niedoszacowane wartości późniejszych robót, co powoduje dalsze trudności finansowe na etapie rozstrzygania przetargów na wykonanie prac.

Z mechanizmu Elena mogliby korzystać także przedsiębiorcy. Środki miałyby pozwolić na realizację całej dokumentacji technicznej przedsięwzięć aż do pozyskania pozwolenia na budowę. To zaś przyczyniłoby się do przynajmniej częściowej rezygnacji z ogłaszania postępowań w formule „zaprojektuj i wybuduj”. – Jest ona obarczona dość dużym ryzykiem i cechuje się dużym stopniem ogólności [opisu przedmiotu zamówienia] – zauważył Marek Pszonka. Dużym ograniczeniem programu Elena jest natomiast fakt, że z założenia projekt inwestycyjny dofinansowany w jego ramach ma mieć wartość minimalną 30 mln euro. Rozwiązaniem tej kwestii ma być budowa jednego programu o zasięgu wojewódzkim, który byłby budowany i koordynowany przez instytucje regionalne. Daje to szanse na dofinansowanie nawet 90 proc. kosztów przygotowawczych przedsięwzięć z trzech obszarów – zrównoważone mieszkalnictwo, zrównoważona energia i zrównoważony transport. – My skupiamy się na zrównoważonej energii – zaznaczył przedstawiciel MAE.