Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Miasto Jaworzno oraz Ministerstwo Infrastruktury podpisały list intencyjny, dotyczący stworzenia na Śląsku specjalna strefa do testów prototypów autonomicznych pojazdów transportu publicznego. Innowacyjne autobusy zostaną opracowane w ramach programu NCBiR „Bezemisyjny Transport Publiczny”. To kolejny krok w realizacji programu, który jest obecnie na etapie weryfikacji wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu.
Program realizowany jest w oparciu o unikatową formułę partnerstwa innowacyjnego, a jego celem jest stworzenie pojazdu transportu publicznego, który będzie nie tylko pojazdem zeroemisyjnym, ale także modułowym i częściowo samosterownym. W założeniu „rządowe” autobusy mają samodzielnie poruszać się po zajezdni.
Uruchomione postępowanie jest największym w Europie przetargiem ogłoszonym w nowym trybie partnerstwa innowacyjnego na opracowanie i sprzedaż pojazdów transportu publicznego. Inicjatywa ta wpisuje się w rządową Strategię na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, a szczegółowo w Plan Rozwoju Elektromobilności w Polsce.
Autobusy na poziomie SAE 3
– Trwa właśnie rewolucja technologiczna. Dążenie do zautomatyzowania przewozów, do cyfryzacji modeli zarządzania i całkowitej zmiany modelu podróży. Coraz częściej przeprowadza się testy gotowych rozwiązań umożliwiających kierowanie pojazdami przy ograniczonym udziale człowieka – mówi wiceminister infrastruktury Marek Chodkiewicz. – Stoimy w przededniu wdrożenia rozwiązań pozwalających urządzeniom pokładowym na przejmowanie kontroli nad ruchem pojazdu na drodze. Ministerstwo Infrastruktury konsekwentnie stoi na stanowisku, że ze względu na konieczność zwiększania bezpieczeństwa użytkowników dróg, jak i bezpieczeństwa transportu, a także coraz ważniejszego bezpieczeństwa danych przekazywanych na masową skalę, konieczne jest, aby do użytku dopuszczać tylko dobrze zweryfikowane technologie. Stąd nasze poparcie dla stworzenia w Polsce obszaru testowego, gdzie w różnych warunkach możliwe będzie testowanie nowych rozwiązań – dodaje.
Prototypy autobusów testowane będą na terenie zajezdni Przedsiębiorstwa Komunikacji Miejskiej w Jaworznie oraz na specjalnie przygotowanym obszarze testowym. Zamówione pojazdy muszą cechować się autonomicznością na poziomie co najmniej 3 w klasyfikacji SAE International, co oznacza, warunkową jazdę autonomiczną pod nadzorem człowieka. W praktyce pojazdy będą w stanie same poruszać się co najmniej po terenie zajezdni. W szczególności powinny same podjechać na stanowisko ładowania oraz po naładowaniu zaparkować na wskazanym miejscu.
Według harmonogramu programu testy prototypów pojazdów bezemisyjnych transportu publicznego odbędą się już pod koniec przyszłego roku.
– Wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu na opracowanie i dostawę innowacyjnych autobusów zeroemisyjnych złożyło 9 wykonawców. Po podpisaniu umów w ramach partnerstwa innowacyjnego, prace B+R realizowane będą w trzech etapach. Po drugim etapie, do którego zostanie dopuszczonych maksymalnie 7 wykonawców gotowe będą prototypy pojazdów. Chcemy, aby testy prototypów odbyły się w Jaworznie pod koniec przyszłego roku – mówi zastępca dyrektora NCBR prof. Aleksander Nawrat.
– Wśród odbiorców, którzy zadeklarowali zamówienia jest 26 jednostek samorządu terytorialnego, w tym Jaworzno, oraz Górnośląska-Zagłębiowska Metropolia zrzeszająca 41 gmin. Zakładamy, że do końca 2023 roku po polskich drogach będzie jeździć ponad 1000 bezemisyjnych pojazdów transportu publicznego opracowanych w ramach naszego programu – dodaje.
Miasto innowacyjne
Jaworzno jest jednym z liderów elektromobilności w Polsce. Ok 40 proc. floty lokalnego przewoźnika komunikacji miejskiej to dziś pojazdy elektryczne, a władze miasta dążą do tego, aby udział takich autobusów wzrósł do 80 proc. Miasto chce być także pionierem w zakresie transportu autonomicznego – w tym roku na jego terenie przeprowadzony został pilotaż skanowania wybranych ulic i obszarów, który miałby być podstawą do poruszania się pojazdów autonomicznych.
– Jesteśmy miastem otwartym na innowacje. Lubię zmiany i dobieram do pracy ludzi nastawionych na nieustanny rozwój. Wolimy być pionierami wielu przedsięwzięć, zamiast brać przykład z wyłącznie sprawdzonych i utrwalonych rozwiązań. Czasem trzeba i warto zaryzykować, tak było choćby z elektrycznymi autobusami w komunikacji miejskiej – mówi prezydent Jaworzna Paweł Silbert. – Przypomnę także, że to w Jaworznie miały premierę bilety w systemie OPS, które nie obciążają pasażera osobnymi nośnikami czy jakimikolwiek drukowanymi potwierdzeniami. To, co dla innych może być transportową przyszłością, my już przekuliśmy w codzienny standard. I dlatego wierzę, że tak samo będziemy miastem, w którym rozpocznie się historia polskich pojazdów autonomicznych. Mamy wyjątkową infrastrukturę, wielu wizjonerów i zapał, by aktywnie współtworzyć technologiczną przyszłość w kraju.
Program „Bezemisyjny transport publiczny” NCBR jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach poddziałania 4.1.3. Innowacyjne metody zarządzania badaniami Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020. Całkowity budżet, jaki NCBR przekaże na prace badawczo-rozwojowe to 100 mln zł na prace B+R dot. projektowania innowacyjnych pojazdów oraz 60 mln zł na prace B+R dotyczące infrastruktury ładowania.
Dodatkowo w grudniu ubiegłego roku Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) i Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) podpisały porozumienie dotyczące sfinansowania zakupu pojazdów opracowanych w ramach programu.