Budapeszt odnowi kultowy dworzec Nyugati. Tory także pod ziemią

O wyborze firmy projektowej poinformował Balázs Fürjes, komisarz premiera ds. Budapesztu i aglomeracji. – Przebudujemy dworzec zachodni na trzykondygnacyjny, częściowo schowany pod ziemią, nowoczesny obiekt XXI wieku. Nowy projekt szanuje przeszłość, dziedzictwo architektoniczne Budapesztu i dobrze wpasowuje się w tkankę tej części miasta – podkreśla Fürjes.

Za halą Eiffla (za budowę dworca Nyugati odpowiadał francuski inżynier Gustaw Eiffel) powstanie nowa hala kolejowa z sześcioma torami pod ziemią i trzynastoma naziemnymi. W ten sposób cała stacja pomieści znacznie więcej pociągów. Powstanie także nowa zazieleniona przestrzeń wokół obiektu.

Budapeszt planuje również uporządkowanie poprzemysłowej przestrzeni graniczącej z dworcem zachodnim. – Planujemy gruntowną rewitalizację otoczenia ograniczonego ulicami Váci – Dózsa György – Podmaniczky – Nagykörút. Jest to najbardziej zurbanizowany obszar kolei poprzemysłowych w Budapeszcie. Dzięki odnowieniu 23,5 ha, czyli prawie tyle co dwa obszary parku Városmajor, uwolniona przestrzeń będzie mogła zostać przekształcona na tereny zielone – przekazuje Balázs Fürjes.

Londyńska pracownia wśród zwycięzców

Konkurs architektoniczny ogłosiło Budapest Development Centre na zlecenie rządu i biura Strategii Budapeszteńskiej Kolei Aglomeracyjnej. Kandydaci musieli zaproponować nowoczesny węzeł komunikacyjny dla pasażerów łączący m.in. stację kolejową i stację metra. Zwycięzcą został zespół kierowany przez Grimshaw Architects z Londynu, w skład którego wchodzą Nautes Architects z Budapesztu, WSP Global Engineering, Vogt Landscape Architects w Zurychu oraz Turnet & Townsend, firma zarządzająca projektami z siedzibą w Leeds w Anglii. Jury wskazało, że zwycięski przetarg zapowiada się nie tylko pięknie, ale także jest obietnicą dobrego wykorzystania dworca, który będzie później eksploatowany. Projekt wyprzedził propozycje m.in. biura francuskiego AREP Group Architectes i austriackiego biura projektowego Alberta Wimmera.

Brytyjska firma Grimshaw Architects została założona w 1980 roku w Londynie, ale obecnie posiada łącznie 7 biur – poza Londynem, także w Los Angeles, Nowym Jorku, Paryżu, Dubaju, Melbourne i Sydney. To dzięki projektom biura Grimshaw Architects odnowiono dworzec London Bridge, który obsługuje 90 mln pasażerów rocznie oraz budynki stacji Waterloo i Paddington. Pracownia ma na swoim koncie także projekty węzła Fulton Center na sieci metra w Nowym Jorku oraz nowych stacji metra w Los Angeles, Amsterdamie, Doha i Melbourne. Projektanci pracowali także przy wyglądzie planowanych do otwarcia londyńskich stacji Crossrail, a także nowego brytyjskiego dworca kolei dużych prędkości – London Euston.



Jaki dokładnie będzie nowy dworzec?

– Hala Eiffla na dworcu zachodnim jest piękna, ale technicznie jest już przestarzała. Sam dworzec nie reprezentuje już godnie Budapesztu. Obiekt jest mało komfortowy dla pasażerów i obsługuje niewiele pociągów. Należy poprawić tę część miasta, aby więcej osób mogło korzystać z kolei w przejazdach aglomeracyjnych w codziennych podróżach – przekonuje Balázs Fürjes, komisarz premiera ds. Budapesztu i aglomeracji.

Odnowiony Nyugati ma się stać nowoczesnym dworcem na miarę XXI wieku. Obiekt będzie rozłożony na trzy kondygnacje, dzięki temu zwiększą się możliwości obsługi większej liczby pociągów. Na powierzchni za halą Eiffla powstanie nowa hala peronowa, pod którą znajdzie się łącznie 13 torów. Pod nią przewiduje się usytuowanie stacji z sześcioma torami. Będzie ona obsługiwała pociągi podmiejskie, dalekobieżne i międzynarodowe.

– Stacja pod ziemią będzie na razie pełniła funkcję stacji czołowej, ale zbudujemy ją w taki sposób, aby w przyszłości móc połączyć ją tunelem kolejowym pod Dunajem z dworcem Budapest Déli i Budapest Nyugati – tłumaczy Fürjes. Dodaje, że Nyugati będzie jednym z najbardziej ruchliwych węzłów komunikacyjnych w Europie Środkowej, na Węgrzech i w Budapeszcie. – Po zakończeniu całej inwestycji, stacja obsłuży dziennie 300 tys. pasażerów – mówi.

Dzięki specjalnej konstrukcji dachu architekci uzyskali charakterystyczną elewację i otwarte wejście od strony ulicy Podmaniczky i Placu Nyugati. Założeniem konkursu było także opracowanie obiektu, który nie przyćmi wyglądem starej hali, a ponadto będzie niezależną i oddzielną bryłą. Ze swoim niebieskim kolorem stalowej konstrukcji i drewnianymi panelami przywołuje na myśl budynek Eiffla. Ciekawym rozwiązaniem ma być poprowadzenie kalenic, czyli linii dachu, prostopadle do torów.