W Krakowie zostawisz rower, prawie, gdzie chcesz

„Wavelo”, bo tak nazywa się system roweru publicznego w Krakowie, wystartował 13 października 2016 roku. Na razie tylko w ograniczonej wersji, bo BikeU zapewnił wyłącznie 100 rowerów rozmieszczonych na 15 stacjach. Wiosną 2017 roku krakowianie mają zyskać pełny system, który zakłada powstanie 150 stacji z liczbą rowerów 1500 sztuk. Będzie to drugi co do wielkości system w Polsce, po warszawskim Veturilo.

Wygodny rower

Już sam fakt wprowadzenia roweru późną jesienią, kiedy wszystkie inne miasta decydują się na zawieszenie własnych systemów rowerowych, jest co najmniej ciekawy. – Kraków jako pierwsze miasto w Polsce postawił operatorowi warunek utrzymania usługi także zimą – mówi Marcin Wójcik
kierownik zespołu ds. Mobilności Aktywnej w Zarządzie Infrastruktury Komunalnej i Transportu w Krakowie. Jak przyznaje, podjęto takie działania na podstawie zgłoszeń użytkowników, którzy pisali do urzędników, aby nie zawieszać działania wypożyczalni na zimę. Mieszkańcy argumentowali to tym, że rower jest transportem całorocznym, podobnie jak inne środki transportu.

Na dużą uwagę zasługuje jednak tajemnicza nazwa roweru „IV generacji”, którą określa się świeżo otwarty system w Krakowie. Jak tłumaczy Wójcik, rowery systemu Wavelo różnią się od innych –wykorzystywanych w automatycznych wypożyczalniach – tym, że cała elektronika odpowiedzialna za wypożyczanie i oddawanie jednośladu znajduje się na rowerze. – Pojazdy nie potrzebują w zasadzie stacji, które w Wavelo są raczej miejscami, w których użytkownicy wiedzą, że będą mogli znaleźć rowery. Nie mniej jednak korzystając z aplikacji Wavelo można znaleźć rower do wypożyczanie także poza stacją, jeśli jakiś inny użytkownik go tam pozostawił – wyjaśnia.

Brak gratisowych minut

Większość miast, m.in. Warszawa, Poznań, Wrocław, Lublin czy Łódź, oferuje użytkownikom roweru publicznego początkowe darmowe minuty. Kraków jednak wyłamał się z tej mody i w małopolskim systemie takiej opcji nie ma. Jak wyjaśniają to urzędnicy, ryzyko ekonomiczne lub inaczej mówiąc ciężar inwestycji, przeniesiony został na prywatnego inwestora, który jest właścicielem systemu.

– Miasto płaci wyłącznie za dostępność usługi, ale na etapie negocjacji przy tworzeniu warunków i zapisów umowy, podjęto decyzję, że utrzymanie tzw. darmowych pierwszych 20 min jest w zasadzie niemożliwe do utrzymania – mówi oficer rowerowy. Wyjaśnia, że w sytuacji, w której to miasto byłoby właścicielem systemu i to do miasta należałyby przychody z opłat użytkowników, to w ramach swoistej promocji systemu zapewne rezygnowałoby z tego dochodu i płaciło za te pierwsze minuty.

Taki system ma jednak swoje wady. – W systemie należącym do prywatnego inwestora i przy dostępności 1500 rowerów w 150 lokalizacjach, użytkownicy mogliby po całym mieście jeździć w zasadzie za darmo. Inwestor mógłby przy takim schemacie opłat, nigdy nie odzyskać poniesionych nakładów – podkreśla Marcin Wójcik. Dlatego, jak przyznaje, Krakowowi zależało na takim ukształtowaniu cennika opłat, w którym część kosztów utrzymania systemu przeniesionych byłoby na jego użytkowników. – Podjęto decyzję o wprowadzeniu niewygórowanych opłat abonamentowych, w ramach których, w zależności od wybranego plany, użytkownik ma do wykorzystania 60 lub 90 minut dziennie bez dodatkowych opłat – dodaje.

Cennikowe zmiany

Mimo że system roweru publicznego w stolicy małopolski ruszył w mocno okrojonym zakresie, to jego użytkownicy już domagają się wprowadzenia kilku zmian. – Od samego początku docierają do nas prośby o wprowadzenia rozszerzonego planu opłat pozwalającego wypożyczyć rower poza abonamentem – mówi oficer rowerowy.

Jak zapowiada, prośby te zostaną uwzględnione, ale dopiero wiosną, jak system osiągnie docelowy rozmiar – 1500 rowerów w 150 lokalizacjach. Na chwilę obecną mieszkańcy mają do wyboru dwa rodzaje abonamentów, które umożliwiają dziennie korzystać z roweru przez 60 lub 90 minut. Można wtedy zapłacić za miesiąc lub cały rok z góry. Dodatkowo, jeżeli użytkownik roweru pozostawi go w obrębie wyznaczonej stacji, to na jego konto wpłynie 1 zł, gdy zapięcie nastąpi poza stacją, będzie go to kosztowało 3 zł. Z kolei, gdy rower zostanie pozostawiony poza obrębem funkcjonowania systemu, to użytkownik zapłaci za to dodatkowo 100 zł.

Mimo że obecny system jest niewielki, to już notowanych jest 50 wypożyczeń dziennie. – Popularność usługi jest na spodziewanym poziomie – ocenia Marcin Wójcik.