fot. Kasper FiszerDaewoo Damas wyjeżdża z uzbeckiej stacji benzynowej
Rejsowy autobus wielkości fiata 126p to jedna z największych osobliwości transportowych Uzbekistanu. Znaczną rolę w komunikacji miejskiej i regionalnej pełnią tam mikrovany produkowane w fabryce UzDaewoo. Model Damas to prawdopodobnie najmniejszy pojazd świata wykorzystywany masowo w roli tzw. marszrutki.
Na niemal całym obszarze postradzieckim jednym z popularniejszych środków transportu pozostają tzw. marszrutki (z ros. marszrutnoje taksi – taksówka z określoną trasą przejazdu). Kilkunasto-, rzadziej dziewięcioosobowe busy bądź stanowią trzon systemów komunikacji zbiorowej, bądź w istotny sposób uzupełniają układ o połączenia obsługiwane taborem niskopojemnym. Marszrutki obsługują na ogół i linie komunikacji miejskiej czy podmiejskiej, i trasy regionalne czy międzyregionalne średniego dystansu.
Uzbecki system transportowy nie odbiega pod tym względem od zauważalnego w krajach b. ZSRR standardu. Zdecydowanym ewenementem jest tam jednak obsługa taborowa połaczeń tej kategorii. Wpływa na to przede wszystkim zamknięty w dużej mierze rynek motoryzacyjny Uzbekistanu, który opiera się na samochodach produkcji krajowej.
Wąski i krótki, ale rodzimej produkcji
Fabryka UzDaewoo – obecnie w rękach koncernu GM – produkuje część modeli koreańskiego Daewoo na rynek uzbecki. Jedną z najpopularniejszych konstrukcji jest mało znany w Polsce i nieoferowany obecnie poza Koreą Południową i Uzbekistanem Daewoo Damas. To klasyfikowany jako mikrovan pojazd mieszczący w swojej najbardziej pojemnej wersji siedem osób.
Damas ma wymiary tylko nieznacznie większe niż „maluch” – Fiat 126p ma 3054 mm długości i 1377 mm szerokości, uzbecki mikrovan – odpowiednio 3230 i 1400 mm. Choć z europejskiej perspektywy wydaje się to nieprawdopodobne, tak mały pojazd przejął obsługę transportu zbiorowego nie tylko w mniejszych miejscowościach. Linie obsługiwane damasami funkcjonują nawet w stolicy kraju, Taszkencie. Maleńką furgonetką pojedziemy też w niektórych relacjach miedzymiastowych.
Jeszcze transport zbiorowy czy już taksówka?
Wykorzystanie właśnie takich pojazdów sprawia, że uzbecki system połączeń marszrutkowych różni się nieco od tego znanego Polakom choćby z miast ukraińskich. Nigdzie tak wyraźny jak w Uzbekistanie nie jest bowiem taksówkowy rodowód tego środka transportu. Część kierowców rezygnuje z tablic kierunkowych i informuje pasażerów o planowanym przebiegu kursu, krzycząc głośno na przystankach. Często też założona trasa jest raczej umowna i może ulec zmianie, jeśli podróżni dopłacą za dojazd w inne miejsce.
Mikrovany użytkowane są w transporcie zbiorowym bardzo rzadko, w Uzbekistanie pozycja modelu Damas wydaje się jednak niezagrożona. UzDaewoo produkuje te pojazdy nieprzerwanie od roku 1996, a ich niesłabnąca popularność każe przypuszczać, że w najbliższych latach nadal stanowić będą one trzon komunikacji w wielu rejonach kraju – zwłaszcza, że transport realizowany pojazdami o większych gabarytach jest tam mocno ograniczony.
Podanie adresu e-mail oraz wciśnięcie ‘OK’ jest równoznaczne z wyrażeniem zgody na:
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa na podany adres e-mail newsletterów zawierających informacje branżowe, marketingowe oraz handlowe.
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa (dalej: TOR), na podany adres e-mail informacji handlowych pochodzących od innych niż TOR podmiotów.
Podanie adresu email oraz wyrażenie zgody jest całkowicie dobrowolne. Podającemu przysługuje prawo do wglądu w swoje dane osobowe przetwarzane przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa oraz ich poprawiania.