Tematyce dostępności transportu publicznego dla osób niepełnosprawnych i z ograniczoną sprawnością ruchową poświęca się w ostatnim okresie coraz więcej uwagi. W tym roku, najpoważniejsze zmiany będą dotyczyć zarządców dworców autobusowych oraz przewoźników dalekobieżnych.
Chociaż Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr 181/2011 zostało uchwalone już w roku 2011 (obowiązuje od marca 2013 roku), to o obowiązku dostosowania dworców głośno zaczęło być dopiero w tym roku, po wejściu w życie ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2015 poz. 390) (http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20150000390), gdzie wyznaczone zostały m.in. konkretne terminy związane ze spełnieniem wymogów zapisanych w ustawie w rozdziale 8a, dotyczącym dostępności dworców autobusowych. Obowiązek dostosowania dotyczy dworców autobusowych znajdujących się w miastach powyżej 50 tys. mieszkańców, których właścicielem lub większościowym współwłaścicielem jest jednostka samorządu terytorialnego oraz które obsłużyły w 2014 minimum 0,5 mln pasażerów. Dostosowanie ma zostać wykonane w oparciu o przepisy rozporządzenia UE nr 181/2011.
W rozporządzeniu, w porównaniu do polskich przepisów dotyczących projektowania przestrzeni, zastosowano zdecydowanie szerszą definicję osoby niepełnosprawnej. Zgodnie z artykułem 3 powyższego rozporządzenia, „Osoba niepełnosprawna lub osoba o ograniczonej sprawności ruchowej oznacza każdą osobę, której sprawność ruchowa podczas korzystania ze środków transportu jest ograniczona w wyniku jakiejkolwiek niepełnosprawności fizycznej (sensorycznej lub motorycznej, trwałej lub przejściowej), niepełnosprawności intelektualnej, upośledzenia lub jakiejkolwiek innej przyczyny niepełnosprawności bądź z powodu wieku i której sytuacja wymaga należytej uwagi i dostosowania usług udostępnianych wszystkim pasażerom do jej szczególnych potrzeb”.
Tym samym wśród grup użytkowników, które należy brać pod uwagę można wymienić zarówno osoby poruszające się o kulach oraz osoby na wózkach inwalidzkich, osoby niedowidzące i niewidome, osoby głuche i niedosłyszące, osoby starsze, osoby podróżujące z dziećmi a także osoby niepełnosprawne intelektualnie. Wiąże się to z koniecznością przeprowadzenia zdecydowanie szerszego zakresu prac dostosowawczych w celu spełnienia wymogów związanych z prawidłową obsługą tych pasażerów.
Załącznik I do rozporządzenia szczegółowo określa jak powinna wyglądać pomoc w obrębie wyznaczonych dworców autobusowych. Należą do nich rozwiązania niezbędne, aby osoby niepełnosprawne i osoby o ograniczonej sprawności ruchowej mogły:
- poinformować o swoim przybyciu do terminalu i zwrócić się o pomoc w wyznaczonych punktach,
- przemieścić się z wyznaczonego punktu do stanowiska odprawy, poczekalni oraz miejsca wejścia na pokład pojazdu,
- wejść na pokład pojazdu i go opuścić, korzystając z wind, wózków inwalidzkich lub innej potrzebnej pomocy oraz udać się na swoje miejsce siedzące w pojeździe,
- załadować i odebrać swój bagaż,
- przewozić ze sobą w autobusie lub autokarze certyfikowanego psa przewodnika.
Więcej na temat zmian w przepisach, które mają ułatwić podróżowanie osobom niepełnosprawnym, przeczytasz w raporcie opublikowanym w Monitorze.