Solaris: Wyzwania stojące przed elektrykami. Jak obronić się przed Chińczykami

Witold Urbanowicz, Transport-publiczny.pl: Jakie są teraz największe wyzwania związane z autobusami elektrycznymi?

Dariusz Michalak, wiceprezes firmy Solaris Bus & Coach SA: Cały czas mamy walkę o zasięg. Producenci autobusów są w pozycji pośredniej, gdyż są zależni w tej kwestii w dużej mierze od producentów baterii. Rozwój tej sfery jest realizowany przez duże firmy specjalizujące się w bateriach oraz gigantów motoryzacyjnych. Trzeba jednak pamiętać, że baterie stosowane w osobowych samochodach elektrycznych są zupełnie inne niż te, które używa się w elektrobusach. Czas życia baterii w osobówce nie musi być tak długi jak w autobusie – auto robi kilkanaście tysięcy kilometrów rocznie, podczas gdy autobus średnio od 70 do 100 tysięcy km rocznie. Z samych tych proporcji wynika, że to są zupełnie inne produkty – zarówno pod względem ceny, jak i trwałości.

Oprócz zasięgu jest też kwestia optymalizacji zużycia energii. To jest bardzo duże wyzwanie i bardzo skomplikowane zagadnienie techniczne. Oczywiście należy też wspomnieć o barierach związanych z wprowadzaniem autobusów, które doładowuje się na mieście (opportunity charging). Mówimy o budowie stacji, znalezieniu sposobu jak przebrnąć przez wszystkie ograniczenia formalne, związane z własnością gruntu, dostawą energii i innymi prawnymi uwarunkowaniami. Aktualnie potrzeba około dwóch lat, aby przebrnąć przez wszystkie formalności. Zauważamy inicjatywy odgórne związane z uproszczeniem procedur, które są niezwykle potrzebne, żeby dało się zbudować stację i dostarczyć energię w potrzebnych miejscach relatywnie szybko. Klient zamawiający autobus nie chce czekać 2-3 lat, bo ma środki zakontraktowane na dany rok.

Dużo obaw związanych było z okresem zimowym. Jak mogą państwo ocenić po pierwszym okresie eksploatacji – czy to faktycznie ma duży wpływ na sprawność pojazdów, ich zasięg itp.?

Oczywiście, ma wpływ. Pojemność baterii jest zależna od temperatury i obserwujemy pewien spadek pojemności przy mrozach. Wyzwaniem jest ogrzewanie autobusu. Zasięg autobusu zmniejsza się bardziej w zimie niż w gorącym lecie – porcja energii potrzebna na chłodzenie jest dużo niższa niż na dogrzanie pojazdu. Na spadek zasięgu wpływają więc dwa czynniki – pojemność baterii sama w sobie, jak i ogrzewanie. Na pewno w przyszłości konieczne będzie znalezienie rozwiązań, które w znacznym stopniu ograniczą ten problem. Oczywiście w pierwotnych założeniach przewidujemy, w jakich warunkach będzie eksploatowany autobus, dlatego przygotowujemy nadmiar baterii, by pokryć spadki zimowe. Dla naszych klientów warunki atmosferyczne nie mają i nie mogą mieć przełożenia na operacyjność autobusu. To nasze zadanie aby sobie z tym poradzić w sposób niezauważalny dla klienta.

Solaris dosyć aktywnie wszedł w elektrobusy. Nie ma co ukrywać, że jest chińska konkurencja w postaci firmy BYD, która chyba nie odpuściła rynku polskiego. Czy mają państwo atuty, które mogą się sprawdzić w starciu z BYD-em?

To trudna konkurencja. Wspomniany producent oferuje swoje produkty przede wszystkim na swoim krajowym rynku w liczbach trudnych do zweryfikowania. W prasie pojawiają się informacje o zawyżaniu wyników sprzedażowych. To z kolei związane jest z chęcią uzyskania większych dotacji. W Chinach elektrobusy są dofinansowane na etapie produkcji. Mają też duże wsparcie sprzedażowe. Z taką konkurencją, wspieraną z kilku stron, jest bardzo trudno wygrać.

Musimy wszyscy razem zadbać o to, by europejskie produkty, dominowały na wspólnym europejskim rynku. Przykładowo w Stanach Zjednoczonych obowiązuje zasada „Buy American”, zgodnie z którą jeżeli chcesz sprzedaż autobus w USA, to musisz mieć 50% wartości dodanej wytworzonej w USA. W bardzo krótkim czasie wejdzie nowelizacja tej ustawy, która podnosi ten pułap do 80%. W praktyce oznacza to, że produkt musi zostać niemal w całości wyprodukowany w Stanach Zjednoczonych . Europa też musi się obronić i znaleźć swoją własną drogę. Sami producenci nie będą w stanie przetrwać konkurencji z bardzo mocno dofinansowanymi produktami.