Łódź: Rozstrzygnięcie konkursu na projekt rewitalizacji centrum

Z czternastu prac wyróżnienia doczekały się cztery, a nagrodę (drugą) otrzymała jedna (pierwszego ani trzeciego miejsca nie przyznano). W uzasadnieniu podkreślono, że zwycięski zespół – Izabela Tomczak, Leszek Czaja i Michał Kisielewski – w pełni zrealizował ideę „miasta dla ludzi”. Uwagę jurorów zwróciły także niestandardowe rozwiązania urbanistyczne: „Plac między Filharmonią a Telewizją to niebanalna struktura z wstęgową rampą – znakiem nieskończoności, symbolizującą nieprzerwaną historię rewitalizowanego miasta. Południowa część placu to intymna oaza zieleni, północna – przylegająca do Filharmonii – to otwarta przestrzeń z fontanną, miejsce spotkań i plenerowych koncertów” – napisano w werdykcie. Inne zespoły proponowały w odniesieniu do wspomnianego placu m. in. amfiteatr z lokalami usługowymi w parterze i fontanną-hydraulofonem (instrument zasilany wodą) oraz posadzkę o rysunku klawiatury fortepianu z wykorzystaniem trawników i wody.

– Naszym zdaniem nawet najlepsza forma nie przyciągnie ludzi do odwiedzania danego miejsca, jeśli zabraknie w nim usług, miejsc pracy i innych budynków zapełnionych ludźmi. Dlatego, na przykład, plac wewnątrz wspomnianego obszaru został wyniesiony na poziom +1. Pozwoliło to pomieścić na parterze lokale usługowe, z których będą mogli korzystać zmierzający z dworca w stronę Piotrkowskiej – uzasadnia przyjęte rozwiązanie współautorka jednej z wyróżnionych prac Joanna Jaskułowska. Na dachu natomiast znajdzie się przestrzeń publiczna przeznaczona do wypoczynku.

Drugim obszarem objętym konkursem były kwartały przylegające do ul. Włókienniczej. Obecny stan zdegradowanej ulicy można zobaczyć tutaj. – Nie zaprojektowaliśmy tam niczego spektakularnego. Chcieliśmy przede wszystkim zaktywizować fronty kamienic: budynki mogłyby być lepiej wykorzystane. Przestrzeń ma charakter wyłączony z miasta. Nie chcieliśmy uczynić z Włókienniczej nowej atrakcji turystycznej, ale zwyczajną ulicę przyjazną dla mieszkańców – opisuje swój projekt J. Jaskułowska.

Sama ulica Włókiennicza ma stać się podwórcem miejskim o uspokojonym ruchu. Rewitalizacja ma jednak obejmować nie tylko przebudowę infrastruktury, ale także aktywizację zawodową i społeczną mieszkańców. Stąd, między innymi, wymóg wygospodarowania miejsca na Centrum Lokalnej Społeczności (w zwycięskim projekcie przewidziano je w kamienicy XIX-wiecznego architekta Łodzi Hilarego Majewskiego). W jednym z wyróżnionych opracowań przewidziano z kolei Wszystkie projekty już na etapie tworzenia były też konsultowane z mieszkańcami obszarów, których dotyczyły.

Nieco inaczej zespół podszedł do pasażu łączącego Włókienniczą z Jaracza: w jego posadzce wykorzystano motyw z dekoracyjnych płytek zachowanych wewnątrz sąsiedniego domu Hilarego Majewskiego. W pracy nagrodzonej drugim miejscem w pasażu pojawiła się z kolei rampa prowadząca na pierwsze piętro pobliskiej szkoły, mogąca w razie potrzeby służyć także jako widownia wydarzeń plenerowych. Organizatorzy konkursu wymagali wygospodarowania w pasażu miejsca na parking wielopoziomowy, jednak jeden z zespołów świadomie zrezygnował z takiej funkcji, proponując w zamian wybudowanie... tężni, nawiązującej wyglądem do stempli podpierających obecnie ścianę jednej z kamienic. Komisja konkursowa doceniła pomysłowe wykorzystanie motywu drewnianych podpór, które zdążyły już na dobre wrosnąć w krajobraz okolicy. Wspólną cechą wielu projektów było zaplanowanie ogrodów lub innych form zieleni na dachu budynków.

W trzecim miejscu objętym konkursem – „ryneczku” na skrzyżowaniu Kilińskiego i Jaracza – zadaniem było ucywilizowanie handlu ulicznego. – Postanowiliśmy zaprojektować tam kawiarnie. Częstym problemem rynków jest to, że są powierzchnią aktywną tylko przez kilka godzin w ciągu doby. Wprowadzenie takich lokali ma temu zapobiec – uzasadnia J. Jaskułowska. Od strony ul. Kilińskiego wprowadzono zadaszoną przestrzeń, z której w dzień mogą korzystać handlarze, a która wieczorami może pełnić rolę ogródka miejskiego.

– Rozstrzygnięcie konkursu to uwieńczenie pilotażowego projektu rewitalizacji realizowanego w Łodzi już od dwóch lat – komentuje dyrektor Biura ds. Rewitalizacji w Urzędzie Miasta Łodzi Marcin Obijalski. – Nastąpiło ono w najlepszym możliwym momencie: opracowujemy dla wszystkich 8 kwartałów planowanych do rewitalizacji w pierwszej kolejności szczegółową dokumentację techniczną, dla której wyniki konkursu będą rodzajem giełdy pomysłów. Sposób aranżacji przestrzeni powinien spełniać oczekiwania mieszkańców, ale także zostawiać przestrzeń dla inicjatywy prywatnych inwestorów – zaznacza.

Koszt rewitalizacji pierwszego kwartału jest szacowany na ok. 200 mln zł. Środki unijne na ten cel są zapisane w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego i w Kontrakcie Terytorialnym. Niezbędne dokumenty są opracowywane od końca ubiegłego roku. Rozstrzygnięty właśnie konkurs jest jednym z etapów tego procesu. – Jeszcze w tym roku planujemy podpisanie umów o dofinansowanie – twierdzi M. Obijalski.