Kraków: metro, tramwaj a może kolej?

Czy Kraków potrzebuje metra, tramwajów i kolei? A może tylko tramwajów i kolei? Dr inż. Marek Bauer z Politechniki Krakowskiej w rozmowie z portalem Transport-publiczny.pl mówi którędy powinna prowadzić droga do odpowiedzi na pytanie, czy Kraków potrzebuje metra. Zwraca uwagę na brak precyzyjnej analizy zasadności metra. Pozwoliłoby to odpowiedzieć na pytanie, czy w mieście potrzebne jest metro, tramwaj, kolej, czy wszystko obok siebie. Krakowskiemu metru był poświęcony jeden z paneli na Kongresie Infrastruktury Polskiej.

Kraków potrzebuje metra?

Dr inż. Marek Bauer, Politechnika Krakowska: Musimy sobie zadać dwa pytania w sprawie metra. Pierwsze pytanie brzmi, czy w ogóle potrzebujemy takiego systemu jak metro, a drugie, czy jesteśmy w stanie go zbudować. Oczywiście to pierwsze pytanie powinno być zadane najpierw. Jeżeli odpowiedź będzie negatywna, to pytanie drugie będzie nieaktualne. Natomiast jeżeli wiarygodna analiza, porównująca różne, poważne, warianty rozwoju systemu transportowego miasta i aglomeracji wykaże, że metro jest najlepszym rozwiązaniem, to trzeba sprawdzić, czy jest fizyczna i finansowa możliwość jego wykonania.

Czasami można odnieść wrażenie, że idea metra jest forsowana trochę na przekór obecnym potrzebom transportowym miasta. To jest rzeczywiście panaceum na wszystkie bolączki Krakowa?

Metro jest niewątpliwie świetnym systemem transportu miejskiego, ale wybór kierunku rozwoju systemu musi być poprzedzony prawdziwą, wyłącznie merytoryczną analizą różnych możliwości: metro, premetro, kolej, różne warianty rozbudowy sieci tramwajowej. Trzeba wyłączyć emocje, odstawić politykę na bok i podjąć decyzję w oparciu o wiarygodne wyniki analiz. Mamy dzisiaj możliwości sprawdzenia dowolnych rozwiązań za pomocą modeli symulacyjnych o wysokiej dokładności. Można ustalić, co lepiej i szybciej rozwiąże problemy komunikacyjne. Czy korzystniejsze będzie utworzenie linii metra, zapewniającej bardzo szybkie przemieszczenia w korytarzu, czy może wielu linii tramwajowych w różnych częściach miasta. Oczywiście nie bez znaczenia będzie też czas, w którym te problemy zostaną rozwiązane. Kraków potrzebuje nowych rozwiązań transportowych już dzisiaj, a nie dopiero w dalekiej przyszłości.

Na co powinien zdecydować się Kraków?

Na coś powinniśmy się zdecydować, bo nie wyobrażam sobie, żeby miasto równocześnie rozbudowywało system tramwajowy, metro i kolej aglomeracyjną. Byłoby to niezwykle trudne, nawet angażując poważne środki zewnętrzne. Mam nadzieję, że jeżeli metro będzie jednak budowane, to najważniejsze zaplanowane linie tramwajowe będą także realizowane, nie dojdzie do zaniechań na tym polu. Nie będzie to łatwe, ponieważ obciążenia związane z budową i utrzymaniem metra będą ogromne.

A skąd pieniądze?

Trzeba ustalić realne źródła finansowania. W prostym przeliczeniu za 1 km metra można wybudować 25 km linii tramwajowych. Jednak, o ile na budowę metra może się udać pozyskać środki zewnętrzne, to już z jego utrzymaniem miasto będzie musiało sobie poradzić samo.

14 grudnia ruszą pierwsze połączenia w ramach Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej w woj. małopolskim. W jaki sposób rozwój SKA może wpłynąć na poprawę transportu w aglomeracji krakowskiej i samym mieście?

Niezwykle istotna jest rola kolei aglomeracyjnej. SKA rozwiąże głównie problemy gmin ościennych. Mamy kłopot z zapewnieniem atrakcyjnego dojazdu do Krakowa osobom spoza miasta i właściwie tylko kolej aglomeracyjna może ten problem rozwiązać. Wzajemnie uzupełniający się układ SKA i linii tramwajowych wydaje się dzisiaj najbardziej realną opcją dla miasta. Kolej skupi się na podróżach zewnętrznych, tramwaj na obsłudze samego miasta. Można zresztą zadać pytanie, czy gdybyśmy od np. pięciu lat mieli kolej aglomeracyjną, czy dziś dyskutowalibyśmy o metrze?

Które linie tramwajowe są obecnie najbardziej priorytetowe do wybudowania?

W chwili obecnej najbardziej potrzebnymi połączeniami tramwajowymi w Krakowie są linie do Górki Narodowej i Azorów. Linie te połączą duże osiedla z centrum miasta. Niezwykle ważna jest trasa z Mistrzejowic przez Prądnik Czerwony do centrum. Niestety jej realizacja najkrótszą trasą przez ul. Rakowicką jest obecnie bardzo trudna. Dlatego może lepiej jest wybudować może mniej atrakcyjną, ale za to znacznie łatwiejszą linię przez ul. Meissnera, a do trasy w ul. Rakowickiej wrócić w przyszłości. Te linie nie będą wzajemnie konkurować, będą realizować inne cele. Z kolei bardzo niedocenianym brakującym powiązaniem tramwajowym jest odcinek w ciągu ul. Piastowskiej, stanowiący alternatywę dla istniejącej trasy w ul. Bronowickiej. Osobną kwestią jest linia tramwajowa w Alejach Trzech Wieszczów – ale to już jest ściśle powiązane z decyzją w sprawie realizacji metra.