Kongres Transportu Publicznego: Rewolucja i ewolucja

- Miasta są największym generatorem rozwoju społeczno-gospodarczego. W te obszary trzeba szczególnie inwestować i to one powinny być obszarem wzmożonego zainteresowania. Nie możemy się ograniczać tylko do czystych granic administracyjnych. Miasta rozlewają się, ludzie przemieszczają się, nie należy myśleć w kategoriach jednego miasta, jednego zarządcy i jednej gminy. Stąd tak ważne jest wielopoziomowe zarządzanie, będące jedną z naczelnych zasad polityki transportowej – podkreślała podczas dyskusji Gabriela Popowicz, z Departamentu Koordynacji Programów Infrastrukturalnych w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego.

Moderujący debatę Bogusław Kowalski z ZDG TOR pytał także, czy potrzebne są zmiany ustrojowe, aby systemy transportowe funkcjonowały sprawniej. - Cały czas postępuje proces deurbanizacji – miasto centralne wyludnia się, na rzecz „pióropusza” gmin ościennych. Nie dotyczy to może tylko Warszawy i Rzeszowa. Jeśli natomiast chodzi o transport, układ jest „heliocentryczny” – gminy ciążą w kierunku miasta centralnego aglomeracji, gorzej jest z relacjami pomiędzy tymi gminami. Doświadczenia Szczecina wskazują, że wymagane są zmiany ustawowe, a obecnie dużą rolę odgrywają różnego rodzaju stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego – mówił Wojciech Drożdż, wicemarszałek województwa zachodniopomorskiego.

Czekając na ustawę metropolitalną

Przedstawiciele samorządów podkreślali, że wszystkim im pracowałoby się łatwiej, gdyby wreszcie powstała ustawa metropolitalna, nad którą pracę trwają już od dłuższego czasu. - To dla wszystkich samorządowców jest oczywiste. W dużych aglomeracjach nie ma możliwości skutecznego zarządzania różnymi procesami w taki sposób, aby można było optymalizować wykorzystanie wszystkich środków gmin w danym obszarze – mówił Jacek Wojciechowicz, wiceprezydent Warszawy. - Transport publiczny w Warszawie to 2,6 mld zł z budżetu miasta rocznie. To więcej niż łoży kilka dużych miast w Polsce razem wziętych. To również bardzo bogata oferta, bo oprócz autobusów i tramwajów to także metro i Szybka Kolej Miejska. To ogromne nakłady, przeznaczane nie tylko na usługi. Jednak bez ustawy metropolitalnej trudno sobie wyobrazić w pełni sprawny system. Potrzebne są zmiany ustawowe – podkreślał.

Zgodził się z nim zastępca prezydenta Poznania, Mirosław Kruszyński. - Nie da się dobrze prowadzić polityki transportowej, czy jakiejkolwiek innej, bez ustawy metropolitalnej. Wydaje się jednak, że interes publiczny nie obliguje nas wszystkich wystarczająco do tego, aby ona jak najszybciej powstała. A jest on przecież ewidentny. Można by lepiej wykorzystać zasoby, a nadwyżki przeznaczyć na rozwój, chociażby w zakresie transportu publicznego. Oczywiście istnieją swoiste „protezy” – związki i porozumienia komunalne. Są tutaj jednak braki, ponieważ nie dopuszczają one powiązań pomiędzy szczeblami samorządu – podkreślił. - Spróbujmy wspólnie działać na rzecz ustawy metropolitalnej. Miasta bowiem powinny same zabiegać o to, aby się rozwijać, ale z drugiej strony to one zapewniają rozwój naszego kraju – zaapelował Mirosław Kruszyński.

Po pierwsze: pasażer

Głos zabrał także Marcin Celejewski, członek zarządu PKP Intercity. - Zrównoważony i efektywny rozwój miast to także powiązania zintegrowane, zapewniające transport pomiędzy tymi ośrodkami. Większość miast rozwija się na zasadzie „odpływu” od centrum. Dla nas ważne jest więc, aby połączyć transport publiczny z dalekobieżnym. Nam więc też zależy na tym, aby funkcjonowało to jak najlepiej dla klienta. Połączenie modeli biznesowych w węzłach transportowych w miastach poszerzy bardzo istotnie ofertę dla klienta – pasażera – zaznaczył.

- Rewolucja faktycznie zaistniała, ponieważ zaczyna dominować punkt widzenia pasażera. Jeszcze niedawno miasta zamawiały tabor bez klimatyzacji, zakładając, że jest to niepotrzebny luksus – stwierdził prezes Pesy Bydgoszcz, Tomasz Zaboklicki. - Tymczasem transport publiczny jest miastotwórczy, a ten samochodowy jest moim zdaniem formą miażdżycy w krwiobiegu miast. Pasażer kupuje więc czas i komfort. Jeśli zaś chodzi o samą technikę, to myślę, że tutaj rewolucji nie będzie, a raczej – ewolucja. Przyszłość to m.in. włókna węglowe, energooszczędne systemy klimatyzacji, systemy informatyczne, integracja środków transportu – powiedział szef Pesy Bydgoszcz.

- Przemysł jest gotowy, aby miasta były nowoczesne i energooszczędne. Firmy takie jak ABB posiadają systemy mogące zarządzać zużyciem energii. Np. teraz testujemy produkt w przedsiębiorstwach tramwajowych, umożliwiający zwrot energii do sieci. Innym rozwiązaniem są magazyn energii powstałej w wyniku hamowania pojazdu. Zostanie on zamontowany w Warszawie na II linii metra. Inwestujmy oszczędzając, oszczędzajmy inwestując – wskazywał Maciej Kordas, kierownik obszaru sprzedaży w ABB.

Podczas dyskusji pojawiła się także tematyka rowerów miejskich. - W ostatnich 3 latach odnotowaliśmy 2,5 mln wypożyczonych rowerów w polskich miastach – mówił Tomasz Wojtkiewicz, prezes Nextbike Polska. - Rośnie popularność tego rozwiązania. Rower ma wiele zalet, jak również brak pewnych wad występujących w transporcie publicznym – jest łatwo dostępny, ekologiczny i tani. Powołanie przez ministra transportu pełnomocnika ds. komunikacji rowerowej pokazuje rosnące znaczenie tego środka transportu indywidualnego. Oczywiście, jest on tylko uzupełnieniem sieci transportowej, niemniej jednak wdrożenie takiego systemu wymaga gruntownego przygotowania. Oddźwięk ze strony społeczeństwa wskazuje, że nie należy tego traktować jako zabawki lub wyłącznie rekreacyjnie, a po prostu środka transportu uzupełniającego system komunikacji publicznej – podkreślił przedstawiciel firmy odpowiedzialnej m.in. za wdrożenie warszawskiego systemu Veturilo.