Ekologia transportu miejskiego

Nie tylko energooszczędność

Ekologia to oddziaływanie na środowisko. W trosce o nasz wspólny miejski ekosystem, powinniśmy dążyć do tego, aby oddziaływanie transportu było zatem jak najbardziej korzystne.

Najczęściej rozpatrujemy to w kategoriach energochłonność pojazdu. Stąd w wielu specyfikacjach przetargowych pojawiają się punkty za oszczędność zużycia energii. Jednak sama energooszczędność uzyskana przez zastosowanie wydajnego układu napędowego oraz optymalizację konstrukcji dla uzyskania niewielkiej masy pojazdu, nie jest jedynym parametrem określającym stopień negatywnego wpływu na środowisko.

Często zapominamy, że przyjazny dla środowiska oznacza również: cichy, komfortowy, łatwy w obsłudze, tani w eksploatacji oraz generujący ograniczone siły i drgania w infrastrukturze, czy w końcu tani przy utylizacji. Zaawansowane pojazdy spełniające wszystkie wcześniej wymienione kryteria są zazwyczaj nieco droższe w produkcji, stąd pojawia się pytanie czy warto ponosić większy koszt zakupu w imię szczytnej idei.

Ekologiczny = ekonomiczny

Zwróćmy jednak uwagę, że każdy w wcześniej wymienionych czynników ma swój aspekt ekonomiczny. Cichy pojazd to nie tylko mniejsza uciążliwość dla mieszkańców czy żyjących w mieście zwierząt. Cichy, to również taki, który emituje mniej drgań, wpływających nie tylko na samo torowisko, lecz również na okoliczne budynki, co z kolei przekłada się na mniejsze koszty utrzymania całej infrastruktury miejskiej. Komfortowy oznacza zachęcający do podróży, co przekłada się na poziom wpływu z biletów. Komfort jazdy oznacza również mniejsze zmęczenie pasażerów i pracowników przewoźnika, czyli większą produktywność. O możliwych oszczędnościach wynikających z dłuższych okresów między-przeglądowych, czy z mniejszego zużycia podzespołów, nie trzeba chyba nikogo przekonywać.

Mnożąc 30 lat eksploatacji pojazdu przez średni roczny przebieg pojazdu oraz nawet przez tylko 1,5 zł/wozokilometr oszczędności, szybko zauważymy jaki jest poziom potencjalnych oszczędności wynikających z zastosowania zaawansowanych rozwiązań przyjaznych środowisku. Porównując uzyskany wynik do średnich cen zakupu pojazdu widzimy, że stosowanie przy przetargach kryterium ceny o wadze większej niż 50% może być w dłuższej perspektywie czasowej nieopłacalne. Innymi słowy, inwestycja w rozwiązania przyjazne środowisku, to nie tylko moda wspierania szczytnych idei, lecz po prostu gospodarna oszczędność – zwłaszcza z punktu widzenia rozwoju i wydatków miasta.

Oczywiście nie jest łatwo w krótkiej perspektywie finansowej (5-7 lat) przeprowadzić postępowanie przetargowe i jednocześnie wystarczająco wypróbować dany typ pojazdu. Warto zatem poszukać sposobu na powiązanie samej dostawy z przynajmniej 10-letnim okresem utrzymania. Takie przerzucenie znacznej części kosztów cyklu życia pojazdu na dostawcę powinno skutkować łatwiejszym wyborem produktów o niższym całkowitym koszcie eksploatacji, które jednocześnie mają mniejszy negatywny wpływ na środowisko. Wymaga to jednak znalezienia innych niż obecnie powszechnie stosowane metody prowadzenia projektów przy jednoczesnej zmianie sposobu finansowania.

Nowoczesny transport miejski

Siemens będąc liderem rozwiązań przyjaznych środowisku posiada gotowe propozycje dla tramwajów (Avenio, S70), systemów metra (Inspiro) czy kolei metropolitalnej (Mireo, Desiro). Każda z rodzin pojazdów jest zoptymalizowana nie tylko pod kątem maksymalnej oszczędności energetycznej, ale również pod względem osiągania wysokiego komfortu podróży i minimalizacji emitowanego hałasu. Uzyskano to dzięki połączeniu analizy doświadczeń z różnych układów konstrukcyjnych oraz świadomym doborze poszczególnych podsystemów.

Eksploatacja pojazdów Inspiro w warszawskim metrze dowiodła wręcz niewiarygodnej sprawności energetycznej tych pojazdów. Dodatkowo wiele takich czynników jak poziom hałasu, drgań czy ogólny komfort podróży, każdy pasażer może na co dzień porównać i potwierdzić podróżując podziemną koleją. Eksploatacja tramwajów Combino w Budapeszcie wykazała natomiast, że realna jest żywotność obręczy tramwajowych na poziomie 500 tysięcy kilometrów. Dodatkowym profitem, zarówno dla środowiska jak i dla operatora pojazdów, jest możliwość odzyskania ponad 95% materiałów podczas utylizacji pojazdu po zakończeniu eksploatacji.